پژوهش پیش رو در سه بخش کلی که بخش اول آن مربوط به بررسی ۵ دوره مجلس شورای ملی در عهد سلسله قاجار، بخش دوم شامل ۱۹ دوره مربوط به سلسله پهلوی و بخش سوم مربوط به ده دوره مجلس شورای اسلامی سازماندهی شده است. هر دوره از مجلس به صورت جداگانه بررسی شده است. در بیان و تحلیل هر دوره به شرایط تاریخی، چالشهای آن، مهمترین حوادث آن، کیفیت انتخابات، ترکیب نمایندگان و تعداد آنها، ترکیب هیات رییسه و عملکرد آن، فعالیتهای مجلس در حوزه تقنینی و سیاسی، نتیجه گیری و نگاه به نقش و اثر مجلس در حیات سیاسی و اشاره به فعالیتهای برجسته و اثر گذار مجلس در امور داخلی و بینالمللی، گروهها و احزاب سیاسی حاضر در انتخابات و نیز مهمترین قوانین مصوب آن پرداخته شده است. همچنین در بخش سوم این پژوهش یعنی مجلس شورای اسلامی، از نمودارها و جداول برای توضیح مناسب و دقیقتر بهره گرفته شده است.
ویژگی مهم این پژوهش که آن را از دیگر آثار مشابه متمایز میکند، این است که آثار دیگر، مبسوط و همراه با جزییات بسیار میباشند که هرچند برای یک محقق مطالعات پارلمانی مفید و بلکه ضروری است اما وقت گیر و ناتوان از دادن یک نمای کلی به برخی دیگر از محققین در یک زمان منطقی است؛ مثلا یک دانشجوی علوم سیاسی و رشتههای مشابه که بیشتر به فرازهای مهم و تأثیرگذار یک یا چند دوره مجلس توجه دارد، با مطالعه اثر حاضر میتواند مباحث مهم دورههای پارلمانی، شامل فضای سیاسی زمان انتخابات، چگونگی انتخابات، ترکیب مجلس و برونداد آن دوره را در حوزه داخلی و خارجی به صورت خلاصه در زمان کمتر دریابد.
مقدمه ۹
فصل اول: مجلس شورای ملی در دوره قاجار ۱۳
دوره اول: تدوین قانون اساسی ۱۵
دوره دوم : رقابت احزاب ۲۱
دوره سوم: جنگ جهانی اول ۲۷
دوره چهارم: عهدنامه مودت بین ایران و شوروی ۳۱
دوره پنجم: استقرار سلطنت پهلوی ۳۵
فصل دوم: مجلس شورای ملی در دوره پهلوی ۳۹
دوره ششم: لیست رضا شاه ۴۱
دوره هفتم: حذف احزاب ۴۵
دوره هشتم: سلب مصونیت نمایندگان ۴۹
دوره نهم: تصویب قرارداد ۱۹۳۳ ۵۳
دوره دهم: تصویب قانون کشف حجاب ۵۷
دوره یازدهم: پیمان سعد آباد ۶۱
دوره دوازدهم: جنگ جهانی دوم و سقوط رضا شاه ۶۵
دوره سیزدهم: احیای احزاب ۶۹
دوره چهاردهم: تصویب طرح موازنه منفی ۷۵
دوره پانزدهم: تشکیل مجلس سنا و افزایش اختیارات شاه ۸۱
دوره شانزدهم: تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ۸۵
دوره هفدهم: نخست وزیری دکتر مصدق ۸۹
دوره هجدهم: بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۹۳
دوره نوزدهم: آمریکا جای انگلیس را می گیرد ۹۷
دوره بیستم: تقلب و بی ثباتی در قوه مقننه ۱۰۱
دوره بیست و یکم: لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و قیام پانزده خرداد ۱۰۵
دوره بیست و دوم: جدایی بحرین ۱۰۹
دوره بیست و سوم: حزب واحد رستاخیز ۱۱۳
دوره بیست و چهارم: خیزش انقلابی ۱۱۷
فصل سوم: مجلس در دوره جمهوری اسلامی ۱۲۱
دوره اول: مجلس میدان دار سیاست ۱۲۳
دوره دوم: تشکیل مجمع تشخیص مصلحت ۱۳۷
دوره سوم :پیروزی جناح چپ ۱۴۵
دوره چهارم: تشکیل مرکز پژوهشهای مجلس ۱۵۵
دوره پنجم: ظهورکارگزاران سازندگی ۱۶۳
دوره ششم: مجلس اصلاحات ۱۷۵
دوره هفتم: مجلس اصولگرا ۱۸۵
دوره هشتم: توجه به حقوق زن و خانواده ۱۹۵
دوره نهم : چند قطبی در بین اصولگرایان ۲۰۵
دوره دهم: پیروزی لیست امید ۲۱۵
منابع ۲۲۷
نمایه ۲۳۵
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
علوم انسانی |
علوم سیاسی
|