آﺳﻤﺎن اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﻃﻮﻓﺎﻧﯽ و ﻏﺒﺎرآﻟﻮد ﻣﯽﺷﻮد، اﺑﺮهای ﺗﯿﺮه ﺧﻮرﺷﯿﺪ را ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ؛ اﺳﻢهای ﺑﺰرگ ﺑﺎ هم ﺑﻪ ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﻨﺪ و ﺗﻮ ﻣﺎت و مبهوت ﻣﯽﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ در آﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎزار ﺣﺮفهای نفهیدنی و ﺟﺪالهای ﺗﻤﺎﻣﯽﻧﺎﭘﺬﯾﺮ، ﺣﻖ را ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﻮد ﭘﯿﺪا ﮐﺮد!
«اﯾﺴﺘﺎده در ﺑﺎد» در ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ وارد ﻣﻌﺮکۀ ﺑﺎﻃﻞهای ﺑﺰک ﺷﺪه و ﺣﻖهای در ﻣﺤﺎق اﻓﺘﺎده ﻣﯽﺷﻮد؛ دﺳﺖهای ﺗﻮ را ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺑﺎ مهرﺑﺎﻧﯽ -و اﻟﺒﺘﻪ ﺟﺪﯾّﺖ- در دﺳﺖهای ﻗﺮآن ﻣﯽﮔﺬارد. ﺑﺎ ﮐﺘﺎب ﮐﻪ همراه ﻣﯽﺷﻮی، ﻧﮕﺎه ﺗﻔﺴﯿﺮی اﺻﯿﻠﯽ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﻓﺎرغ از ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽهای زﺑﺎﻧﯽ و ﮐﻼﻣﯽ ﺗﻼش ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺮآن را در روزﮔﺎر ﺧﻮد و ﺑﺮای روزﮔﺎر ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻧﺪ.
«اﯾﺴﺘﺎده در ﺑﺎد» در ﺟﺴﺘﺠﻮی ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺮآن ﺑﻪ ﺳؤالهای اﻣﺮوز ﻣﺎﺳﺖ؛ ﺑﺎ همان زﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽفهمیم، ﺑﺎ همان ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ ﺧﺮدورزی و ﺷﻔّﺎﻓﯿّﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز اﺻﻠﯽ زﻣﺎنۀ ماست.
کتاب «ایستاده در باد» درسگفتارهایی است که طی سالهای 1377 تا 1378 در حلقۀ مطالعات فلسفه و اندیشۀ اسلامی توسط آقای سید محمد روحانی ایراد شده است. این کتاب در قطع وزیری و 592 صفحه و با دو جلد شومیز و گالینگور منتشر گردیده است.
مقدمه چاپ دوم
مقدمه چاپ اول
پیش درآمد ـ تظلّم اندیشه
دو مظلوم بزرگ روزگار ما
یک نمونۀ آشکار؛ مغالطۀ قرائتها
تحلیل منطقی
نتیجه
قرائت اکثریت
راه همزیستی بسته نیست
تظلّم اندیشه
سعادت؛ تنها غایت حقیقی زندگی
درآمد
الف ـ بحثی پیرامون سورههای مدنی
ب ـ بیّنه؛ جوهر دین
فصل اول ـ سرگردان میان آسمان و زمین
مواجهه با کفر و نفاق
نفاق در قرآن
فصل دوم ـ دل یک دله کن!
چهار سنّت بیبیّنه
انعطاف در احکام دین
فصل سوم ـ راست بگو، کجا روی؟
ریشههای تاریخی
صدق و کذب وجودی
فصل چهارم ـ از آغاز توفان
تحلیل قرآن از وقایع جنگ احزاب
تصویری از وضعیت مسلمانان در نگاه قرآن
یقین منطقی، یقین روانی
دو نکتۀ دیگر
فصل پنجم ـ کاهی در مسیر باد
تحلیل رفتار منافقان
منافق، منافق است!
آغاز جوسازی
ایمان سطحی، کفر سطحی
دین به مثابۀ پیمان
مسئولیت و آزادی
میثاق فطری
تقابل آرمان و واقعیت
فصل ششم ـ همه سو سوی اوست
کریمانه، حکیمانه
زندگی برای عقیده؛ یا عقیده برای زندگی؟
مرگ یا زندگی؟
فصل هفتم ـ در برابر اجتماع خشمگین
مؤمنان در برابر منافقان
اهل نفاق در برابر جماعت مؤمنین
معنای عمل کثیر
جماعت مؤمنین در برابر اهل نفاق
پاسخ نظامهای لیبرال
مناقشه
پاسخ ما
در باب ماهیت جمهوری اسلامی
نتیجۀ بحث
فصل هشتم ـ آنچه خوبان همه دارند تو یک جا داری
درسی برای مؤمنان
معنای اسوه
حدّ پیروی
دو شبهه
پاسخ
نگاهی به سیرت پیامبر
فصل نهم ـ توفان فرو مینشیند
مقایسهای بین اهل ایمان و اهل نفاق
گسترۀ طولی و عرضی ایمان
لغو و ارتباط آن با کبراهای عمل
از شرک خفی تا نفاق
ایمان و تسلیم؛ رشد طولی و عرضی دین
صدق؛ تفاوت غایی مؤمن و منافق
راه توبه بسته نیست
پایان کار
تکمله
فصل دهم ـ بر سر دو راهی
شیوع منطقهای غیردینی
معضلات خانگی
مطلوبهای ذاتی، مطلوبهای عَرَضی
از تاریخ...
درسی از تاریخ
فصل یازدهم ـ همنشینان آفتاب
زنان پیامبر
حساب غیر اعتباری
آثار موقعیتهای اجتماعی در وجود انسان
معنای آسان بودن امری برای خدا
معنای عمل صالح
یک نکته
فصل دوازدهم ـ جواهری در دکان کوزهگری
سخنی با زنان پیغمبر
قول معروف؛ و عوامل ایجاد جریان ناسالم فکر و سخن
قرین اندیشۀ دینی
جاهلیت اولی، جاهلیت ثانی
نماز و زکات؛ تجلی دین در وجه فردی و اجتماعی زندگی
لطیف خبیر
تدقیقی در آیۀ تطهیر
اهل بیت، کیستند؟
راز ترتیب و تنظیم آیات
رد پایی از نفاق
حصر تطهیر
حدیث کساء
فصل سیزدهم ـ منشور آسمانیان
زنان و مردان
از روایات...
مسئلۀ زن و مرد
استقلال هویت اجتماعی زن در اسلام
چند نکته
طرح مسئله
نمونههای مشابه:
هدف؛ دین زدایی
تساوی زن و مرد، آری یا نه؟
تساوی در وجود
تساوی در حقوق
حقوق بشر و مبانی لیبرالیستیک آن
اصول بی استدلال
بررسی مفردات آیه
معنای کلی آیه
جایگاه ارزشها در زندگی
توجه به حقیقت معاد؛ هدف اصیل زندگی
با خودمان
فصل چهاردهم ـ سر سپرده به تقدیر آفتاب
قانونگذاری دینی
حیطۀ دستورهای خدا و رسول
فصل پانزدهم ـ خورشیدی در سرزمین کوران
ماجرای زید و زینب
از روایات...
دو تفسیر
چند نکته
فصل شانزدهم ـ از دهان آنکه شنید از دهان دوست
رسالت عمومی، رسالت الهی
انقلاب دینی؛ انقلاب دلها
دین کوچک
تساهل و تسامح
در مسیر نفاق
فصل هفدهم ـ آخرین خشت خانۀ ایمان
مقابله با سنّتهای ریشهدار
در معنای خاتمیت
با پدر
فصل هجدهم ـ پنجرهای به وسعت آسمان
ذکر کثیر
تدقیقی در معنای ذکر
ذکر دو سویه
درجات ذکر
کثرت ذکر
ملاک کثرت چیست؟
روایاتی در شأن ذکر حقیقی
ذکر و جایگاه حقیقی دین در زندگی
شب و روز؛ نقطۀ عطف تحولات بیرونی
ذکر و حیات مطمئنّه
از روایات...
تکمله
فصل نوزدهم ـ ره به جای دگر نمیدانیم
غایت زندگی مؤمنان
معنای صلاه
معنای نور
از ظلمات به نور
ایمان؛ جان صلاه
معنای تحیت و سلام
حیاتی سرشار از سلامت
پاداش کریمانه
تکمله
فصل بیستم ـ فروغ هدایت
در شأن پیامبر اکرمm
شهید شاهد
بشارت و انذار
دین؛ محور حیات
نقش انذار
دعوت به خدا
دستور به دعوت
چراغ هدایت
فضل بزرگ و جلوههای آن
شأن پیامبر در هستی و اجتماع
در میان ناسپاسان
چه باید کرد؟
فصل بیست و یکم ـ ریشه در باد
اطاعت کافران و منافقان!
معنای توکل
شناسههای اهل نفاق
از تاریخ...
نحوۀ برخورد با اهل نفاق
نگاهی به سورۀ منافقون
یک شناسه فکری؛ توجه به ملاکها و انگیزههای غیردینی
راه مقابله با جریان نفاق
نتیجۀ بحث
پلورالیزم و مظلومیت آزادی بیان
فصل بیست و دوم ـ از آسمان...تا زمین
ازدواجهای پیامبر اسلام
اتصال موضوعی با آیات پیشین
مواضع ابهام
طلاق نیکو
تفاوت در احکام و حقوق
مسئلۀ بردهداری
تقابل اصول دینی و پارادایمها
معنای بردهداری در اسلام
فصل بیست و سوم ـ این رسم ماست؛ رسم تمام قبیلهمان
فرهنگ دینی
مفردات آیه
واقعیتهای تاریخی و فرهنگ و آداب دینی
حرمت و احترام و محدوده روابط رهبر دینی با افراد اجتماع
یک نمونۀ تاریخی؛ انتخابات خرداد 76
نمونهای دیگر؛ حکومت اسلامی و حکومت قرون وسطایی
یک نمونۀ دیگر؛ انکار فلسفۀ اسلامی
نتیجۀ بحث
حیا و توجه به آثار و تبعات سخن در فرهنگ دینی
فصل بیست و چهارم ـ ادب آنکه من بیفتم
صلاه و سلام
تسلیم ؛ جان دینداری
همسویی با خدا و فرشتگان
از روایات...
سلامی به پدر
فصل بیست و پنجم ـ دگر عضوها را نماند قرار
اذیت
اذیت پیامبر
اذیت و لعنت
عذاب دنیا و آخرت
نزاع و اذیت، دلیل نقص ایمان
اذیت و مجازات
اذیت به مثابۀ بهتان
اذیت؛ گناه آشکار
فصل بیست و ششم ـ شیپورهای شایعه
مقابله با اراجیفبافی
سه خط موازی
مسئلۀ حجاب
سه طایفۀ مطرود
حنجرههای دیگران
خشونت در اسلام
فصل بیست و هفتم ـ آنجا به چه عذر میگریزی تو؟
بمیرید، پیش از آنکه بمیرید!
پاسخ قرآن به سؤال از زمان مرگ
غفلت فراگیر
ظاهر و باطن، قرب و بعد
فصل بیست و هشتم ـ رها شده در برهوت
محکمهای دگرگون
حقیقت دین، معرفت و قرب
ولایت و نصرت
فصل بیست و نهم ـ عصاره حسرت
تقلب
حسرت
دو اطاعت
بزرگان دروغ، سادات فریب
خلاصۀ بحث
فصل سیام ـ چون دوست دشمن است، شکایت کجا بریم؟
رنجهای انبیا
یار بیگانه
جذابیت یاوهها
دین و نظام ارزشی
فصل سی و یکم ـ اسیر موج نشایست ناخدای سخن
فرهنگ سخن گفتن از نظر دین
قول سدید و آفات سخن
سخن راست، سخن مفید
اهمیت بیان
گریزی به وضع مطبوعات؛ شیوۀ استدلال و توجه به آثار و تبعات آن
فصل سی و دوم ـ قرعۀ فال
آیه امانت
مفردات آیه
ظرایف و دقایق
معنای امانت
ظلم و عدل، جهل و علم
آسمان؛ معبر امر خداوند
خلاصۀ سخن
سخن آخر
خاتمه غم زمانه و فراق یار
آنچه گذشت
زندگی فردی و اجتماعی
پایان سخن
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
علوم انسانی |
علوم سیاسی
|