- یاکوبی؛ دانشنامه فلسفه استنفورد (۶۶)

یاکوبی؛ دانشنامه فلسفه استنفورد (۶۶)

ناشر:

ققنوس

نویسنده:

جورج دی جووانی

مترجم:

محمد مهدی اردبیلی

سال نشر:

1395

صفحه:

115

نوبت چاپ:

بسياري از علاقه‌مندان به فلسفه در ايران كه با فضاي مجازي بيگانه نيستند نام دانشنامه فلسفة استنفورد را شنيده‌اند و چه بسا از اين مجموعة كم نظير بهره هم برده‌ باشند. اين دانشنامه حاصل طرحي است كه اجراي آن در سال ۱۹۹۵ در دانشگاه استنفورد آغاز شد و همچنان ادامه دارد.

اين مجموعه از مدخل‌هاي مناسبی برای ورود به گستره‌هاي متنوع فلسفی برخوردار است و كسي كه مي‌خواهد براي اولين بار با مسأله يا مبحثی در فلسفه آشنا شود، يكی از گزينه‌های راهگشايی كه پيش ‌رو دارد اين است كه ابتدا به سراغ مدخل يا مدخل‌های مربوط به آن در اين دانشنامه برود. نگارش، تدوين و انتشار مدخل‌های دانشنامه فلسفه استنفورد به سرپرستی " ادوارد. ن. زالتا" افزون بر اين‌كه پيوندي فراگير ميان فضاي دانشگاهي و عرصه عمومی برقرار كرده، ويژگي‌هاي درخور توجه ديگري هم دارد و آن اينكه اين دانشنامه به ويژه به كار دانشجويان و محققاني مي‌آيد كه مي‌خواهند در زمينه‌ای خاص پژوهش كنند.

یاکوبی شخصیتی بود جدلی، اجتماعی و ادبی. او منتقدی صریح‌اللهجه بود ـ نخست منتقد عقل‌گراییِ حاکم بر فلسفه روشنگری متأخر آلمان، سپس منتقد ایدئالیسم استعلایی کانت، به ویژه صورتی که فیشته متقدم بدان بخشیده بود، و نهایتاً منتقد ایدئالیسم رمانتیک شلینگ متأخر. در تمام موارد مخالفت وی با فیلسوفان مبتنی بر این باور بود که اشتیاق آن‌ها به تبیین، نادانسته ایشان را به این سمت سوق داده است که شرایط مفهوم‌پردازی را با شرایط وجود خلط کنند، و بدین وسیله، هیچ جایی برای آزادی فردی یا خدای شخص‌وار باقی نگذارند. یاکوبی این نکته را در دفاع از فردگرایی و ارزش‌های شخص‌گرایانه، در شماری مجادله عمومی مطرح کرد که طی آن‌ها بیانات و مضامینی را پیش کشید که تا امروز طنین‌انداز هستند.