«مصرف» در نظر اول صرفاً مقوله اي در ارتباط مستقيم با معشيت انسان پنداشته مي شود، اما تأمل بيشتر، رهنمون به اين نكته است كه زمينه هاي فرهنگي و اجتماعي نيز، در آن مؤثراند. عواملي كه «مصرف كردن» و ميزان مصرف و كيفيت آن در افراد را تغيير مي دهند، عوامل فرهنگي – اجتماعي هستند. از اين رو، تغيير و يا اصلاح الگوي مصرف، ارتباط وثيقي با «فرهنگ مصرف» و « نهاد ساختارهاي اجتماعي» دارد. تغيير نگرش افراد نسبت به شيوه رفع نيازهايشان منجر به تغيير «الگوي مصرف» آنها مي شود و بخشي از تغيير در نگرش افراد، در حوزه هايي مانند فرهنگ و اجتماع تحقق مي يابد.

كتاب حاضر با توجه به اهميت ابعاد فرهنگي و لزوم فرهنگ سازي به منظور بسط هر چه بيشتر موضوع اصلاح در الگوهاي مصرف تهيه شده است تا به بهتر سازي هر چه بيشتر موضوع و تعميق باورها و گرايش اقشار تحصيل كرده جامعه بپردازد.

اين كتاب در ۳ بخش اقتصادي، فرهنگي – اجتماعي و قرآني تنظيم شده است. كه هر يك از بخش ها اصلاح الگوي مصرف را به ديدي تخصصي از همان حوزه مورد بررسي قرار داده و وجوه كاربردي آن را در جامعه مطرح مي كند.

در اين مجموعه سعي شده تا با بررسي كلي موضوع ياد شده در مباحث مختلف اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي همچنين اصلاح الگوي مصرف از ديدگاه قرآن وجود كاربردي موضوع مورد بررسي قرار گيرد.

كتاب «اصلاح الگوي مصرف» در ۱۲۸ صفحه و به قيمت ۲ هزار تومان در اختيار علاقه مندان قرار دارد.

پيشگفتار............................................................................................................. ۶

فصل اول............................................................................................................... ۹

مقدمه................................................................................................................. ۱۱

تعريف الگوي مصرف و زمينه هاي مرتبط با آن............................................................... ۱۳

ساخت فرهنگي مؤثر بر اصلاح الگوي مصرف................................................................ ۱۸

الگوي مصرف و نهاد/ ساختارهاي اجتماعي................................................................. ۲۷

۱-۱- آموزش و پرورش (تعليم و تربيت)........................................................................ ۲۷

۱-۲- رسانه هاي همگاني (تلويزيون، روزنامه، مجلات، سينما و...................................... ۲۸

روزنامه ها و مجلات................................................................................................ ۲۸

تلويزيون............................................................................................................... ۲۹

فضاي مجازي........................................................................................................ ۲۹

۱-۳- اقشار اجتماعي.............................................................................................. ۳۰

۱-۴- گروه هاي اجتماعي (خانواده، گروه هاي دوستي و نظاير آن).................................... ۳۰

۱-۵- سازمان هاي رسمي و غير رسمي.................................................................... ۳۱

۲- نهاد/ساختارهاي اجاماعي مؤثر بر مصرف............................................................... ۳۳

الگوي مصرف در كشورهاي غربي.............................................................................. ۳۷

توليد اقتصادي به عنوان منبع هويتي......................................................................... ۳۸

مصرف به عنوان منبع هويتي.................................................................................... ۴۰

الگوي مصرف در ايران.............................................................................................. ۴۲

مفهوم كلي مديريت فرهنگي – اجتماعي والگوي مصرف................................................ ۴۷

نتيجه گيري: رهنمودي براي اصلاح نظريه فرهنگي........................................................ ۵۰

راه كارهاي كاربردي................................................................................................ ۵۳

نكته پاياني........................................................................................................... ۵۴

منابع................................................................................................................... ۵۶

فصل دوم.............................................................................................................. ۵۷

مقدمه، پيشينه، ضرورت.......................................................................................... ۵۹

معني و مفهوم بعضي از اصطلاحات........................................................................... ۶۱

(اسراف از منظر معنوي).......................................................................................... ۶۳

(اسراف از منظر مادي)............................................................................................ ۶۶

اسراف در امور حرام، مباح و مستحب......................................................................... ۶۶

انفاق................................................................................................................... ۶۷

مرزبندي در كسب و مصرف مال حلال......................................................................... ۶۹

تعادل................................................................................................................... ۷۱

عاقبت اهالي اسراف و تبذير..................................................................................... ۷۵

راه هاي مديريت بر اصلاح الگوي مصرف و مبارزه با اسراف............................................... ۷۶

و اما نتيجه و پايان سخن......................................................................................... ۷۸

منابع................................................................................................................... ۸۰

فصل سوم............................................................................................................ ۸۱

مقدمه................................................................................................................. ۸۳

ضرورت اصلاح الگوي مصرف...................................................................................... ۸۷

ضرورت اصلاح الگوي مصرف از ديدگاه اسلام................................................................. ۸۷

ضرورت اصلاح الگوي مصرف از ديدگاه قانوني................................................................ ۹۱

ضرورت اصلاح الگوي مصرف از ديدگاه شاخص ها و مقايسه هاي بين المللي..................... ۹۱

ضرورت اصلاح الگوي مصرف از ديدگاه دستيابي به اهداف اساسي و كلان كشور................. ۹۴

مفاهيم و تئوري هاي مرتبط با اصلاح الگوي مصرف........................................................ ۹۵

تئوري هاي مصرف در سطح كلان (براي مطالعه)........................................................... ۹۷

اصلاح الگوي مصرف و متغيرهاي كلان اقتصادي............................................................. ۹۸

رابطه مصرف با تورم................................................................................................ ۹۹

رابطه مصرف با رشد و توسعه اقتصادي....................................................................... ۹۹

رابطه مصرف و اشتغال............................................................................................. ۱۰۱

نقش اصلاح الگوي مصرف در رفع فقر و نابرابري............................................................. ۱۰۱

الزامات اصلاح الگوي مصرف...................................................................................... ۱۰۲

فرهنگ سازي....................................................................................................... ۱۰۲

قانون گذاري و نظارت.............................................................................................. ۱۰۳

ارتقاء سطح فناوري و ايجاد فضاي رقابتي.................................................................... ۱۰۳

اصلاح نظام توزيع كالا و خدمات................................................................................. ۱۰۴

كاهش دخالت دولت............................................................................................... ۱۰۴

موانع و چالش هاي اصلاح الگوي مصرف...................................................................... ۱۰۴

اصلاح الگوي مصرف و نقش خانوار............................................................................. ۱۰۶

اصلاح الگوي مصرف و نقش بنگاه............................................................................... ۱۱۰

اصلاح الگوي مصرف و نقش دولت.............................................................................. ۱۱۲

دولت به عنوان يك مصرف كننده................................................................................. ۱۱۲

دولت به عنوان متولي اصلاح الگو.............................................................................. ۱۱۲

طرح تحول اقتصادي و اصلاح الگوي مصرف.................................................................... ۱۱۳

مديريت اصلاح الگوي مصرف...................................................................................... ۱۱۶

راه كارهاي عملياتي اصلاح الگوي مصرف.................................................................... ۱۱۹

اصلاح الگوي مصرف در سطح توليد كالا....................................................................... ۱۱۹

اصلاح الگوي مصرف در سطح مصرف كالا..................................................................... ۱۱۹

اصلاح و واقعي نمودن قيمتها.................................................................................... ۱۲۰

راهبردهاي زمينه ساز جهت اصلاح الگوي مصرف.......................................................... ۱۲۰

راه كارهاي بخش انرژي، الگويي براي ساير بخش ها..................................................... ۱۲۱

بازيافت، راه كاري براي جبران ضايعات......................................................................... ۱۲۳

راه كارهاي موردي اصلاح الگوي مصرف....................................................................... ۱۲۴

منابع................................................................................................................... ۱۲۵