با افزایش تقاضا برای تولیدات زراعی، باغی و گیاهان دارویی، ریزازدیادی از طریق کشت بافت گیاهی اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. تکثیرکلونال یا به عبارتی تولید گیاهان مشابه با گیاه والد، با کمک روش های متنوعی از کشت بافت که به ریزازدیادی معروف است، انجام می شود. امروزه ریزازدیادی یکی از مهم ترین بخش های زیست فناوری گیاهی است که جنبه کاربردی و تجاری پیدا کرده است.

تکنیک های کشت بافت باعث افزایش تصاعدی گیاهان تکثیر شده می شود. تولید مواد گیاهی عاری از بیماری با امکان حذف آلودگی های ویروسی، باکتریایی و قارچی که خود از عوامل مهم و محدود کننده روش های مرسوم تکثیر گیاهان است. تكثير وسیع گیاهانی که همگی شبیه به گیاه والد هستند؛ نکته بسیار مهم در ریزازدیادی تجاری است. برای هر گیاه روشی ارائه شده و این روش-ها به نحوی طراحی شده اند که حداکثر تعداد گیاه مشابه به والد از حداقل مواد گیاهی اولیه تولید شود.ریزازدیادی شامل ریزادیادی سنتی رایج و روش نوین فتواتوتروفیک است.

ريزازديادي درون شيشه‌اي رايج بطور وسيعي در توليد تعداد زيادي از گياهك‌ها براي اهداف كشاورزي و جنگل داري از طريق اندام‌زايي و رويان‌زايی بدنی بكارمي‌رود، اما کاربرد اين روش به دلايل زير محدود شده است: وقوع جهش‌هاي متوالي، مشکل آلودگي‌هاي بيروني و دروني، وقوع مشكلاتي نظيرشيشه‌اي شدن و تراوش تركيبات سمي و فنلي، افزايش غيرقابل قبول سطح اتيلن درون شيشه و سايرگازها و ضعيف ‌شدن گياهک‌ها، از بين رفتن درصد ‌بالايي از گياهان در طول انتقال از شيشه به خاك به علت سازگاري پايين گياهان ريزازدياد‌ي شده است.

روش فتواتوتروفیک به عنوان روش نوین تکثیر گیاهی معایب روش سنتی را برطرف نموده است. بالا بودن نسبت رشد گياهك‌هاي كشت شده در شيشه در محيط بدون قند با کربن دی اکسید غني شده، امکان کاهش درصد جهش در گياهك‌هاي درون شيشه در محيط كشت بدون قند و بدون هورمون افزايش نمو اتوتروفي در گياهك‌هاي درون شيشه نسبت رشد و بقا گياهك‌ها بعد از انتقال از شرايط درون شيشه، عدم استفاده يا استفاده اندك از قند در محيط، از بين رفتن گياهك‌هاي درون شيشه را به خاطر آلودگي قارچي يا باكتريايي بطور قابل توجهي كاهش مي‌دهد.

بنابراین، کتاب حاضر برای تمام دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، دکترا، پژوهشگران، باغداران و کشاورزانی که می خواهند با روش نوین کار تکثیر گیاهان را انجام دهند، توصیه می گرد.

پیشگفتار/7

فصل اول: کلیات کشت بافت گیاهی/15

فصل دوم: ریزازدیادی/23

فصل سوم: آزمایشگاه کشت بافت و تکنیک های عمومی/33

فصل چهارم: آماده سازی و ترکیب محیط کشت/43

فصل پنجم: ریزازدیادی و انواع آن/59

فصل ششم:تولید گیاهان عاری از بیماری/67

فصل هفتم: انواع کشت بافت اندام های جنسی در گیاهان/77

فصل هشتم:کاربردهای کشت بافت گیاهی/87

فصل نهم: ريزازديادي برخي نمونه هاي زينتي/93

فصل دهم: ریزازدیادی سه گونه مهم و اقتصادی اکالیپتوس/103

منابع /132