کتاب محاط در محیط، تالیف خانم دکتر آزاده شاهچراغی و آقای دکتر علیرضا بندرآباد، کتابی است که می تواند ضمن تقویت فضای وصل نظریه ها و جامعیت بخشیدن به مبانی نظری  معماری در تداوم ایرانی کردن مطالعات در این زمینه و همچنین نزدیک کردن مطالعات بنیانی به کاربردهای موثر در طراحی مفید باشد. بارزترین وجه تمایز  این کتاب آشنا ساختن مخاطبان کتاب با کاربرد یافته های روانشناسی محیطی در طراحی است و گامی اساسی در پر کردن مطالب مفید روان شناسی محیطی برداشته است.

فصل1: مبانی نظری روان شناسی محیطی

ما و محیط / دانش روان شناسی محیط/ تاریخچه پیدایش روان شناسی محیطی/ توجه به روان شناسی محیطی در معماری و شهرسازی/ محیط/ انسان/ رابطه انسان و محیط: ده نظریه پایه /الف- نگرش متمرکز بر انسان / یادگیری انسان از محیط اجتماعی :نظریه یادگیری اجتماعی  / محیط پاسخده به نیازانسان: هرم نیازهای انسان / کنترل انسان بر محیط :نظریه های کنترل/ سازگاری انسان با محیط: نظریه سطح سازگاری / ب-نگرش متمرکز بر محیط/ نظریه های حفاضت از محیط ریست/ج- نگرش تعاملی انسان و محیط/ تعامل انسان و محیط: نظریه تعامل/ مجموعه انسان و محیط:  نظریه تبادل/ رشد همزمان انسان و محیط: نظریه ارگانیزمی/ همساختی محیط و رفتار انسان:  نظریه قرارگاه رفتاری/ این همانی انسان و محیط : نظریه های ادراکی – فلسفی /شاخه های تخصصی دانش روان شناسی محیط

فصل دوم :علوم رفتار محیطی

رفتار/رفتار فیزیولوژی/ 

رفتار اجتماعی / علم پروکسمیک و مفاهیم رفتار اجتماعی /ازدحام/ پیامدهای ازدحام: سیاه چال رفتاری / طراحی روان شناسانه (1): طراحی متابولیسمی /قلمرو/ انواع قلمرو / عوامل شکل دهنده به قلمرو/ رفتار قلمروپایی/ طراحی روانشناسانه(2): گرافیک محیطی/فضای شخصی/ انواع فاصله اجتماعی در انسان/ عوامل مؤثر برفضای شخصی/ طراحی روان شناسانه(3): طراحی اجتماع پذیری و اجتماع گریزی/خلوت/ مفهوم خلوت/ روش های تأمین خلوت/ فواید تأمین خلوت/ طراحی روان شناسانه(4):طراحی انعطاف پذیری رفتار محیطی/ محیط رفتاری/ روانشناسی اکولوژیک(بوم شناختی)/ قرارگاه رفتاری/ ویژگی های قرارگاه رفتاری/ قدرت"قرارگاه رفتاری"/ سینومرف وعوامل شکل دهندۀ آن/ نقد نظریه قرار گاه رفتاری  / دونظریه منتج از "قرارگاه رفتاری/ نظریه قابلیت محیط/ ویژگی های قابلیت محیط (از نظر گیبسون ) / طراحی روان شناسانه (5):طراحی قابلیت محور / نظریه کیفیت دعوت کنندگی محیط/ طراحی روان شناسانه(6) : طراحی رفتارگرا

فصل سوم :علوم ادراک و شناخت محیطی

الف: ادراک وشناخت در حکمت / ب: ادراک و شناخت در علم/ نظریه های ادراک و شناخت/ 1-الگوی عدسی برانسویک/ 2-نظریه گشتالت ادراک/3-نظریه کنش متقابل  ادراک/4-نظریه اکولوژیک ادراک/ طراحی روان شناسانه(7):  طراحی پایه ادراکی احساس محیط / علم سایکو فیزیک / احساس/ حواس انسان/ بینایی/ بینایی بر اساس حرکات ساکادی/ شنوایی/ حواس تنی/ حس فشار/ حس تماس/ حس لرزش/ حس حرارتی/ حس درد/ حواس وضعی- عضلانی/ حس جا ومکان/ حس حرکت/ حس تعادل/ حس نیرو/ حس شیمیایی/بویایی/ حس چشایی/ احساس عمومی/ حس جهت یابی/ همبستگی حواس انسان/ همبستگی حواس و ادراک انسان/ طراحی روان شناسانه(8): معماری چند حسی ادراک محیط / تعریف ادراک/ ادراک شکل/ روش های ادراک/ تئوری نسبیت در ادراک/ عوامل اجتماعی مؤثر بر ادراک/ تفاوت های ادراکی / تفاوت های ادراکی در سنین کودکی/ ادراک فضای پروژکتیو / فضای اقلیدسی در کودکان/ تفاوت های ادراکی در سنین سالمندی /طراحی روان شناسانه(9): طراحی همساز با ادراک/ تفاوت های ادراکی زنان ومردان/ تفاوت های مغز زنان و مردان/  تفاوت های زنان و مردان در احساس محیطی/ تفاوت ها در بینایی/ تفاوت ها در شنوایی/ تفاوت ها در چشایی و بویایی/ تفاوت ها در لامسه/ تفاوت های زنان و مردان در ادراک محیط/ ادراک سه بعدی،تجسم فضایی(جهت یابی ،نقشه خوانی وراهیابی)/طراحی روان شناسانه (9):برنامه ریزی کل نگر، طراحی جزء نگر/ خطای ادراکی،اختلالات ادراکی/ پدیده های منجر به خطا / طراحی روان شناسانه(10): طراحی مبهم یا فریبنده شناخت محیط/ طراحی روان شناسانه(11): طراحی یادآور/ مدل ادراک وشناخت محیط

فصل چهارم: زیبایی شناسی محیطی و حس مکان 

زیبایی در گذر زمان / فلسفه هنر  و ادراک زیبایی/ زیبایی شناسی محیطی/ زیبایی شناسی شکلی/ زیبایی شناسایی حسی/ زیبایی حرارتی/ حواس وتداعی زیبایی/ زیبایی شناسی نمادین/ معنای محیط/ تفاوت معنا و زیبایی در محیط/ علم زیبایی شناسی/ معیار های احساس زیبایی (گروتر)/ خواص مرتبط به هم (برلاین)/ قوانین ترجیحات در محیط (کاپالان ها) /فرمول اندازه گیری زیبایی (بیرکهوف)/ پارادایم،ارزش های زیبا شناختی ، سبک ، مُد/   سلیقه و زیبایی میرا  / بدسلیقگی و زیبایی کیچ/ زیبایی "مردم پسند" و زیبایی "معمار پسند"/ طراحی روانشناسه(12): خلق ِ دشوارزیبایی مکان وحس مکان / مکان/ مکان در حکمت/ مکان در فلسفه پدیدار شناسی/ رابطه فرد و محیط/ دوم: تجربه مکان/ مکان در علم روان شناسی/ ادراک مکان/ حس مکان وسطوح آن/ لامکانی/ آگاهی از مکان/ تعلق مکان/ دلبستگی مکان/ وابستگی مکان/ مداخله درمکان/ فداکاری برای حفظ مکان/ هویت مکانی/ وحدت با مکان/ روح مکان/ عوامل سازنده مکان/ مقیاس های رخداد وشکل دهی به حس مکان/ حس مکان در مقیاس خانه/ حس مکان درمقیاس شهر/ حس مکان در منظر ومناطق طبیعی/ حس مکان در مناطق تاریخی/ طراحی روان شناسانه(13):آفرینش مکان

بخش دوم: محاط در محیط

فصل 5 : محاط در محیط های داخلی

معماری داخلی /طراحی داخلی /دکوراتور داخلی/ 1-نور(نور ، محیط، روان / طراحی طیف کامل نور/نور و احساس معنویت/نور و همش هیجانی/نور و آسایش/ نور و یادگیری/ نور و خستگی و اضطراب/ نور و درمانگری/ نور و افسردگی/ نور و رفتار تهاجمی/نور و خودکشی / آلودگی نوری و محیط های داخلی) 2-رنگ (رنگ و چرخه آن/ رنگ و ادراک/ رنگ و روان/ رنگ و رفتار/ رنگ و آموزش/ رنگ  و سکونت/ رنگ و درمان/ رنگ و طراحی روان شناسانه) نور و رنگ/ 3- صدا (علم صدا / گوش انداز یا صدا در محیط / صدا در نامکان ها/ صدا و روان/طراحی صدای محیط های داخلی( 4-هوا ) آلودگی هوا وتأثیرات روانی/ هوا و محیط داخلی) 5- ماده.

 فصل 6: محاط در معماری

1-محیط سکونتی  (خانه /برج های مسکونی ) 2-محیط مراقبتی(شیرخوارگاه و  پرورشگاه / خانه سالمندان/ زندان/ مراکز ترک اعتیاد)3- محیط یادگیری(مهد/ مدرسه) 4-محیط کاری ( دفاتر/ صنعتی/ دفاتر خلاق) 5-محیط تجارت  6-محیط قضاوت 7- محیط گذر ( ایستگاه مترو / فرودگاه ) 8-محیط نظامی (پادگان) 9- محیط درمانی(بیمارستان/محیط درمان کودکان)  10-موزه /  محاط در محیط معماری

 فصل7: محاط در منظر

1-طبیعت و روان /  2-طبیعت دوستی (بیوفیلیا) / 3- منظر شفابخش / 4- پارک های شهری / 5- منظر شهری و شهرسازی منظر

فصل 8  : محاط در شهر 

1-راه یابی  و مسیر یابی (نقشه برداری ذهنی و مسیریابی/ مسیریابی برای عابران پیاده/ شناخت و دانش مکانی/ نقشه های شناختی / مسیر یابی دیجیتال و تلفن همراه / عوامل کمکی برای سیستم مسیریابی/ طراحی مسیریابی/ نشانه ها در مسیریابی/ پیچیدگی عملکرد های مسیریابی) 2-جرم وفضاهای امن شهری /3-تخریب گرایی-وندالیسم (نظریه برآیند کلارک / پدیده گلوله برفی/  موضوعات وفضا های مورد تخریب /متغیر های مؤثر بر تخریب گرایی / انواع وندالیسم رایج) 4-تصویر ذهنی ازشهر(نقشه شناختی/ کاربرد نقشه شناختی در شهر/ اشکالات نقشه های شناختی) 5- خارج ازمکان و پدیده دستفروشی درشهر/  6- شهر و حواس انسان/7- پاتوق های شهری/

فصل  9: محاط در محیط های ویژه

1-محیط های ویژه مراقبتی  (آسایشگاه معلولان ذهنی / محیط زندگی مبتلایان به اوتیسم ) 2-محیط های بحرانی (اردوگاه اسکان موقت) 3- محیط واقعیت مجازی.

بخش سوم: طراحی روانشناسانه محیط

  فصل 10: به سوی طراحی علمی

 طراحی: هنرِ علمی / طراحی گروهی / بازنگری در فرآیند طراحی/ پیوند پژوهش و طراحی.

سخن پایانی

فهرست منابع و مأخذ تصاویر

فهرست اعلام و اشخاص

واژه نامه تخصصی

کتاب نامه : فهرست منابع ( فارسی /انگلیسی / وب