از ملزومات تربیت متخصصین در حوزه‌ی «آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان» (آزفا)، آشناسازی مدرسان با مسائل کلیدی در آن است. نگرش نگارنده در تالیف این کتاب بر آن است که زبان‌آموزیِ موفق وابسته به آشناییِ مدرس با اصول آموزشی و فعالیت‌های تدوین برنامه و محتوای آموزشی، یعنی، به کار بستن مجموعه‌ای از فرایندهای مرتبط است. این فرایندها شامل تعیین مبانی نظری، اصول و فنون آموزش، سازماندهی دوره‌ی درسی، گزینش و تدوین مواد آموزشی، آموزش مهارت‌ها و زیرمهارت‌های زبان فارسی و ارزیابی آنان می­باشد. این اجزا، مجموعه­ای از عناصر مرتبط با یکدیگر را تشکیل می‌دهند که نقش و ماهیت آنان موضوع مورد تمرکز در اینجا می‌باشد. بر این مبنا، کتاب حاضر به منظور آشناسازی مدرسان زبان فارسی و نیز دیگر علاقه‌مندان، به ارائه‌ی نگرشی جامع و مبتنی بر پژوهش‌های جهانی پرداخته است. با توجه به گستردگی این حوزه، این مهم در قالب 2 جلد کتاب تدوین شده است. هدف از این مجموعه‌ی دو جلدی‌، فراهم آوردن راهنمایی جامع است که به صورتی کاربردی شیوه‌ی استفاده از ابزارهای آموزشی معرفی شده در آن را در حصول اهداف آموزشی، همراه با چگونگی بازنمایی آنان در تهیه و تدوین مواد آموزشی زبان فارسی برای غیرفارسی‌زبانان در روش کاربردی «پرفا» ارائه نماید.

 پیشگفتار

بخش اول: مبانی نظری برای آموزش زبان فارسی

فصل 1: نظریه‌های آموزش و یادگیری زبان

1- مقدمه

2- نظریه‌های زبان‌آموزی

2-1- رفتارگرایی

2-1-1- رفتارگرایی و روش‌های آموزش

2-1-2- تحلیل مقابله‎ای و انتقال زبانی

2-2- یادگیری زبان به‌عنوان فرایندی شناختی

2-2-1- دستور همگانی

2-2-2- طرح‌واره 

2-2-3- بازسازی

2-2-4- یادگیری آشکار و پنهان

2-2-5- توجه

2-3- یادگیری زبان به‌عنوان یادگیری مهارت-بنیاد و کنش-بنیاد

2-3-1- یادگیری مهارت-بنیاد

2-3-2- یادگیری کنش-بنیاد

2-4- یادگیری زبان از طریق تعامل

2-4-1- اصلاح درونداد

2-4-2- مباحثه‌ی معنا

2-4-3- اصلاح درک نادرست

2-4-4- واضح‌سازی درونداد

2-5- یادگیری زبان به‌عنوان فرایند اجتماعی

2-5-1- تکیه‌گاه‌سازی آموزشی

2-5-2- منطقه‌ی تقریبی رشد

2-6- یادگیری زبان به‌عنوان فرایندی راهبردی

3- جمع‌بندی

4- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

فصل 2: رویکردها و روش‌ها

1- مقدمه

2- رویکردها و روش‌های جهانی در آموزش زبان برای اهداف عمومی

2-1- تفاوت رویکرد با روش

2-2- روش دستور-ترجمه

2-3- روش مستقیم

2-4- شنیداری‌گفتاری

2-5- آموزش زبان موقعیتی

2-6- آموزش زبان ارتباطی

2-6-1- برنامه‌ی‌درسی ارتباطی

2-6-2- تمرین‌های ارتباطی

2-6-3- رویکرد طبیعی کرشن

3- رویکردها و روش‌های آموزش زبان برای اهداف خاص

3-1- زبان انگلیسی برای اهداف خاص

3-2- آموزش زبان توانش-محور 39

3-3- آموزش محتوا-محور و یادگیری یکپارچه‌ی محتوا و زبان

3-3-1- آموزش زبان موضوع-محور

3-3-2- آموزش موضوعی حمایت شده

3-3-3- آموزش افزوده 45

3-3-4- یادگیری یکپارچه‌ی محتوا و زبان

3-4- آموزش متن-محور

3-5- آموزش زبان تکلیف-محور 

4- جمع‌بندی

5- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

فصل 3: چارچوب‌های مرجع زبانی و چارچوب مرجع زبان فارسی

1- مقدمه

2- معیارهای بسندگی: چارچوب‌های مرجع مطرح در جهان

2-1- معیار بسندگی زبانی اکتفل

2-2- معیار بین‌سازمانی زبان

2-3- چارچوب مرجع اروپا

2-4- معیار زبان کانادایی

3- ضرورت و ویژگی‌های یک چارچوب مرجع متناسب برای زبان‌

4- دلایل گزینش چارچوب مرجع اروپا برای تدوین چارچوبی مرجع برای زبان فارسی

4-1- رویکرد کنش‌محور در چارچوب مرجع اروپا

4-2- سطوح مرجع مشترک

4-3- انعطاف‌پذیری در رویکرد زیرشاخه‌سازی

4-4- نمایه‌ی زبان انگلیسی: چارچوب مرجع اروپایی برای زبان انگلیسی

4-5- فهرست پایه برای انگلیسی عمومی

4-6- بومی‌سازی

5- چگونگی تدوین و ارزیابی چارچوب مرجع فارسی

5-1- مرور پیشینه

5-2- گام‌های تهیه‌ی چارچوب مرجع فارسی

5-3- مهمترین ویژگی‌های چارچوب مرجع فارسی

5-4- حوزه‌های دستوری، واژگانی و کارکردی در چارچوب مرجع فارسی

5-4-1- دستور آموزشی زبان فارسی و سطح بندی موارد آن

5-4-2- حوزه‌های واژگانی چارچوب مرجع فارسی زبان فارسی و سطح‌بندی آن‌ها 

5-4-3- حوزه‌های کارکردی چارچوب مرجع فارسی زبان فارسی و سطح‌بندی آن‌ها 

6- جمع‌بندی

7- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

بخش دوم:  برنامه‌ی آموزشی و برنامه‌ی درسی

پیش‌سخن

فصل 4: برنامه‌ی‌آموزشی

1- مقدمه

2- فرایند طراحی برنامه‌ی‌آموزشی

3- تحلیل‌محیط

3-1- محدودیت‌های محیطی

3-2- سن زبان‌آموزان: کودک، نوجوان، بزرگسال

4- تحلیل نیازها 

4-1- ابزارهای تحلیل نیازها 

4-1-1- ضروریات

4-1-2- کمبودها 

4-1-3- خواسته‌ها 

4-2- تحلیل نیازها و گزینش محتوای واژگانی

5- اصول آموزش

5-1- اصول بيست‌گانه

5-1-1- محتوا و توالی: مشتمل بر 8 اصل

5-1-2- قالب و ارائه: مشتمل بر 10 اصل

5-1-3- نظارت و ارزيابي: مشتمل بر 2 اصل

6- جمع‌بندی

7- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

فصل 5: برنامه‌ی درسی

1- مقدمه

2- اهداف، توالی و محتوا 

1-2- اهداف و محتوا

2-2- واحدهای تنظیم محتوا در دوره‌ی آموزشی

2-2-1- واژگان

2-2-2- دستور زبان

2-2-3- كاركردهاي زبان

2-2-4- گفتمان

2-2-5- مهارت‌ها، زير‌مهارت‌ها و راهبردها 

2-2-6- مفاهيم

2-2-7- خلاصه

3- نظارت و ارزيابي و انواع آن

4- ارزشیابی دوره 

5. اجرای طراحی برنامه‌ی آموزشی

6- جمع‌بندی

7- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

بخش سوم:  روش «پرفا»: مبنای نظری، برنامه‌ریزی دوره‌ی آموزشی و تدوین مواد آموزشی فارسی

فصل 6: معرفی روش پرفا

1- مقدمه

2- تحلیلی بر تدوین مواد آموزشی در مجموعه‌ی آموزشی پرفا بزرگسال

2-1. رویکرد ارتباطی در پرفا 

2-2. گام‌های تهیه‌ی مجموعه

2-3. قالب و ارائه در کتاب درس

2-4. قالب و ارائه در کتاب کار 

2-5. قالب و ارائه در کتاب معلم

3- کاربرد پرفا در آموزش

3-1. مدیریت کلاس

3-2. آموزش مهارت‌های خواندن و شنیدن

3-3. آموزش نکات فرهنگی

4- تدریس با پرفا بزرگسال

4-1. آمادگی ذهنی

4-2. واژه

4-3. کاربرد در بافت

4-4. گفت‌وگو

4-5. دستور زبان

4-6. تعامل

4-7. شنیدن

4-8. خواندن

4-9. نوشتن

4-10. گفت‌وگوی بیشتر در پرفانما

4-11. مرور و تمرین

5- آزمونک‌ها و آزمون‌ها در پرفا بزرگسال

محتوای آزمون‌ها 

6- برنامه‌ی‌آموزشی، برنامه‌ی‌درسی و طرح‌درس ترمی در پرفا بزرگسال

7- جمع‌بندی

8- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

فصل 7: مبنای نظری در پرفا: نظریه، رویکرد، روش و چارچوب

1- مقدمه

2- کاربرد نظریه‌های زبان‌آموزی در پرفا بزرگسال

3- رویکرد غالب در پرفا بزرگسال

4- چارچوب مرجع فارسی در پرفا بزرگسال

4-1- حوزه‌های واژگانی، دستوری و کارکردی در پرفا 1 در مقایسه با چارچوب مرجع فارسی 

2-4- حوزه‌های واژگانی، دستوری و کارکردی در پرفا 2 در مقایسه با چارچوب مرجع فارسی 

4-3- حوزه‌های واژگانی، دستوری و کارکردی در پرفا 3 در مقایسه با چارچوب مرجع فارسی

5- جمع‌بندی

6- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

فصل 8: برنامه‌ریزی دوره، تدوین مواد آموزشی و ارزیابی در پرفا بزرگسال

1- مقدمه

1-1- تحليل‌محیط‌ در پرفا 

1-2- تحليل نیازها در پرفا

1-3- اهداف در پرفا 

1-4- اصول در پرفا

1-6- قالب و ارائه در پرف

1-7- نظارت و ارزيابي در پرفا 

1-8- ارزشیابی در پرفا 

2- کاربرد اصول محتوا و توالی در پرفا بزرگسال

2-1- اصل یکم: بسامد

2-2- اصل دوم: راهبردها و استقلال

2-3- اصل سوم: بازیابی مکرر

2-4- اصل چهارم: نظام زبانی

2-5- اصل پنجم: ادامه‌ی پیشرفت

2-6- اصل ششم: آموزش‌پذیری

2-7- اصل هفتم: بار یادگیری

2-8- اصل هشتم: تداخل

3- کاربرد اصول قالب و ارائه در پرفا بزرگسال

3-1- اصل نهم: انگیزه 

3-2- اصل دهم: رویکرد تلفیقی

3-3- اصل یازدهم: درونداد قابل‌درک

3-4- اصل دوازدهم: سلیسی‌کلام

3-5- اصل سیزدهم: برونداد

3-6- اصل چهاردهم: یادگیری آگاهانه

7-3- اصل پانزدهم: مدت زمان تمرین

3-8- اصل شانزدهم: عمق پردازش

3-9- اصل هفدهم: انگیزه‌ی یکپارچه

3-10- اصل هجدهم: سبک یادگیری

4- کاربرد اصول نظارت و ارزیابی در پرفا بزرگسال

4-1- اصل نوزدهم: نیازهای فعلی و تحلیل‌محیط

4-2- اصل بیستم: بازخورد

5- ارزیابی کیفی مجموعه‌ی پرفا بزرگسال

5-1- مقدمه

5-2- ارزیابی منابع آموزشی

5-3- فهرست بازبینه‌ی میکلی

5-3-1- کتاب درس

5-3-1-1- محتوا

5-3-1-2- واژه و دستور 

5-3-1-3- تمرین‌ها و فعالیت‌ها

5-3-1-4- جذابیت متن و طراحی ظاهری

5-3-2- راهنمای معلم

5-3-2-1- ویژگی‌های عمومی

5-3-2-2- راهنمای روش‌شناسی

5-3-2-3- مطالب و تمرین‌های مکمل

5-3-3- بافت

5-3-3-1- تناسب درس‌نامه برای برنامه‌ی آموزشی

5-3-3-2- تناسب درس‌نامه برای فارسی‌آموزان

5-4- نتایج نقد و ارزیابی کیفی

6- جمع‌بندی

7- خلاصه‌ی مباحث کتاب

8- پرسش‌های تحلیلی و مباحثه‌ای

 واژه‌نامة فارسی‌ـ انگلیسی

واژه‌نامة انگلیسی‌ـ فارسی

درباره‌ی نویسنده

منابع

نمایه