در این کتاب، قالب‌های پرکاربرد نگارش اداری، مانند آیین‌نامه، احکام اداری، بخش‌نامه، تفاهم‌نامه، صورت‌جلسه، قرارداد، نامه اداری و... با نگاه ساختارشناسی و نگارش و پردازش متن معرفی می‌شود.

همچنین، «نامه اداری» که پرکاربردترینِ قالب‌هاست، به‌عنوان «الگوی آموزشی» انتخاب شد تا ساختار، ارکان، نکته‌ها و مهارت‌های تهیه و نگارش آن به‌صورت روشمند و بخش‌به‌بخش همراهِ مثال‌های متعدد بیان شود. روشن است که هرچه دربارۀ اصول و قواعد نگارش و ویرایش نامۀ اداری گفته می‌شود، برای دیگر قالب‌های نگارشی نیز به‌کاربردنی است. 

کتاب در شش فصل تدوین شده و هر فصل با چندین پرسش تشریحی و چهارگزینه‌ای پایان می‌یابد. در پایان کتاب، پاسخ همه پرسش‌های تشریحی و چهارگزینه‌ای آورده شده است.

فصل اول

رویکرد و چند گفتار کوتاه و ضروری

حرف نخست و رویکرد/19

مسئله چیست؟ /21

هدف‌ها و مزیت‌های آشنایی با روش‌ها و مهارت‌های نگارش اداری/ 22

پیامدهای بدنویسی اداری  / 23

چهار نکته دربارۀ روش کار و دانشِ پشتیبان   /24

ابزار نوشتن از آغاز تا امروز / 25

نگارش‌های اداری در روزگار ما    /26

زبان و خط    / 27

زبان معیار و نگارش‌های اداری /  27

عوامل معیارگریزی زبانی در نگارش‌های اداری  / 28

میل به تغییر در زبان   / 29

آیین نگارش، مهارتی ضروری برای همه.   /29

درست‌نویسی؛ بهداشت زبان، تناسب نوشتار /  30

خطا در نوشتارهای اداری؛ چرا و چگونه / 30

پرسش‌های تشریحی فصل اول. /32

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل اول /33

فصل دوم

ـ ارتباطات سازمانی

ـ فناوری‌ها و قالب‌های نگارش اداری

نگارش‌های اداری و ارتباطات سازمانی /37

ارتباطات سازمانی.../37

ارکان یا عناصر ارتباط./38

انواع ارتباطات سازمانی/ 38

ارتباطات نگارشی، مهم‌ترین شکل ارتباطات سازمانی /39

فناوری‌ها و قالب‌های نگارش اداری./40

فناوری‌های نگارش اداری و یک پیشنهاد../40

اتوماسیون اداری.../41

قالب‌های پرکاربرد نگارش اداری...../42

آیین‌نامه.../42

انواع آیین‌نامه ازنظر ماهیت و محتوا  /42

فواید آیین‌نامه. /42

شرایط تنظیم آیین‌نامه./ 43 

احکام اداری / 44

حکم انتصاب  /45

حکم کارگزینی. / 45

حکم مأموریت / 47

برگ مأموريت اداري /  48

بخش‌نامه /50

انواع بخش‌نامه /50

کارکردهای بخش‌نامه /51

تنظیم بخش‌نامه /52

چگونگی تنظیم بخش‌نامه /52

تفاهم‌نامه /54

شکل کلی تفاهم‌نامه‌ها /54

رایانامه (ای‌میل/ Email) /55

شیوه‌نامه و انواع آن‌ /57

ارکان شیوه‌نامه /57

کاربردهای شیوه‌نامه /58

صورت‌جلسه/ 59

برگزاری جلسات /59

ارکان جلسه/ 59

1) اعضای جلسه/60

2) دستور جلسه /60

3) زمان و مکان جلسه/ 60

4) ساختار یا سازمان جلسه و وظایف آن‌ها /61

5) صورت‌جلسه/ 63

انواع صورت‌جلسه /63

نکات اصلي در ثبت صورت‌جلسه (با توجه به اهميت و هدف جلسه) /63

نگارش مصوبه‌های جلسه /64

نمونه‌هایی از گزاره‌‎های «مبهم و كلی» در ثبت مصوبه‌ها /64

نمونه‌هایی از گزاره‌های «روشن و رسا» در ثبت مصوبه‌ها /64

نمونه‌ای از شکل کلی صورتجلسه /66

قرارداد /67

کارنامک یا رزومه (Resume)/ 67

نامه، پررونق‌ترین قالب نگارش‌ اداری /68

پرسش‌های تشریحی فصل دوم /69

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل دوم /70

فصل سوم

مهارت‌های نوین تهیه و نگارش نامۀ اداری نامه/ 75

نامه‌نگاری /75

نامه در فرهنگ سازمانی /75

نامۀ دوستانه (غیررسمی)، نامۀ اداری (رسمی) /76

نامۀ دوستانه /76

نامه و نامه‌نگاری‌ اداری /76

نامه‌های اداری ازنظر درون‌مایه /77

نامه‌های اداری ازنظر حساسیت و امنیت /78

نامه‌های اداری ازنظر زمان اقدام /78

ارکان تهیه و نگارش نامۀ اداری /80

مراحل تهیه و نگارش نامۀ اداری/ 83

ساختار دوازده‌گانۀ نامۀ اداری 84

نکته‌های ساختاری و نگارشی نامۀ اداری 85

بخش 1) کاغذ نامه و نوع قلم /86

بخش 2) سرآغاز /87

بخش 3) نشان سازمانی /87

بخش 4) شماره، تاریخ و پیوست/ 87

بخش 5) عنوان (نام و سِمت گیرنده) /88

بخش 6) موضوع /91

بخش 7) سلام و احترام 92

بخش 8) متن (ساختار متن و راهکار‌ها و نکته‌های نگارشی) /93

نمونۀ نامۀ اداری متوسط، بدون سربرگ/ 94

نمونۀ نامۀ اداری کوتاه (کمتر از پنج سطر)/ 95

متن، مهم‌ترین بخشِ نامۀ اداری /96

بررسی بخش‌به‌بخش و بیان نکته‌های متن «نامۀ اداری»/97

1-8) مقدمه /97

سطر یا سطرهای ابتدای نامۀ اداری و اصطلاحات رایج در آن 97

 نامۀ دارای سابقه (بازگشت، عطف و پیرو)/ 97

 نامۀ بدون ‌سابقه /97

اصطلاح‌های سلسله‌مراتبی /100

2-8) متن نامه /101

1-2-8) رویکرد بنیادی /101

2-2-8) یک پرسش و چند راهکار ساده /102

از کجا آغاز کنیم؟ /102

راهکار اول: گفتارنویسی../.103

راهکار دوم: جورچینی 103

3-2-8) چند نکتۀ کاربردی دیگر برای بهترنویسی متن‌ نامۀ اداری /104

4-2-8) دربارۀ جملۀ پرکاربرد «لازم به ذکر است» /105

5-2-8) ایفاد و ارسال /105

6-2-8) یک جملۀ پرکاربرد با سه خطای نگارشی /106

7-2-8) خواهشمندم یا خواهشمند است؟ /106

8-2-8) اعلام و اعلان /107

9-2-8) ذیل و زیر /108

10-2-8) کاربرد غیرضروری «بدین‌وسیله» /108

11-2-8) کاربرد «را» /108

12-2-8) حذف فعل به قرینۀ لفظی/ 109

13-2-8) الگوی پیشنهادی برای برخی واژه‌ها و ترکیب‌های پرکاربردتر در نگارش‌های اداری /110

14-2-8) دربارۀ ترکیب «حضور به هم رسانید» /111

15-2-8) تفاوت «هست» و «است» /111

16-2-8) دو فعل «می‌باشد» و «می‌گردد» /112

17-2-8) کاربرد فعل‌هایی از مصدر «داشتن» /113

18-2-8) مطابقت اسم و صفت/114

19-2-8) استفادۀ نامناسب از فعل مجهول /114

20-2-8) خطای چاپی یا تایپی /116

3-8) نتیجه، توضیحات پایانی و قدردانی /117

بخش 9) امضا /119

بخش 10) رونوشت./120 

بخش 11) نشانی‌ها/121

بخش 12) حاشیه‌بندی/121

پی‌نوشت ـ پیوست ـ ضمیمه/122 

ادامۀ نکته‌های درست‌نویسی متن نامه و الگوهای معیار و غیرمعیار /123

حشو در نوشته‌ها /123

نمونه‌هایی از حشوهای رایج در نوشتارهای اداری و رسمی /125

کژتابی یا ابهام ساختاری /126

مبهم‌نویسی و جمله‌های نامفهوم /126

اشاره و تمرین: مهارت ساده‌نویسی را با تبدیل شعر به نثر تمرین کنیم /128

درازنویسیِ کلمه‎‌ها، ترکیب‌ها و جمله‌ها /130

اشاره و تمرین: نثر سعدی و مهارت کوتاه‌نویسی و ساده‌نویسی /130

نمونه¬‌هایی از جمله‌¬های طولانی همراهِ کوتاه‌¬نوشته آن‌ها  /132

کوتاه‌نویسی کلمه‌ها و ترکیب‌ها  /134

نمونه‌هایی پرکاربردتر از واژه‌ها و ترکیب‌های طولانی همراهِ الگوی کوتاه‌نوشتۀ آن‌ها/135

تعابیر عامیانه.../.136

فاصلۀ‌ میان اجزای فعل مرکب/ 137

کاربرد فعل‌های وصفی (صفت فعلی) /138

استفاده از دو حرف اضافه /139

تفاوت دو واژۀ «دیر» و «دور» /140

کاربرد نادرست قید پرسشی «آیا»/ 140

ساختن فعل از مصدر «برخورداربودن» 141

نهاد همراهِ «و»، نهاد همراهِ «با» /141

تکرار در نوشته‌ها /141

تکرار کلمات هم‌معنی (مترادف‌نویسی) /142

استفاده از «ـهی» یا «ـۀ» /143

فاصلۀ میان اسم و صفت /143

تکیه‌کلام، تیکه‌کلام یا تکه‌کلام؟/ 144

همزه و چگونگی تایپ آن /144

تنوین ‌و چگونگی تایپ آن /146

تفاوت «گذاشتن» و «گزاردن» و دو حرف پرکاربرد «ذ» و «ز» /147

صفت برتر در فارسی /148

نشانه‌های جمع در فارسی /148

کاربرد نشانۀ مصدری «یت» /150

دربارۀ «به» و پیشوند «بـ» 150

کاربرد «عدمِ» و «قابلِ» در واژه‌سازی /151

کاربرد تشدید /151

فناوری یا فن‌آوری؟ /152

درست‌ و نادرست‌ها در نگارش و تایپ واژه‌ها /153

صورت درست بعضی واژه‌های رایج (دستورخطی، املایی، تایپی) /154

تفاوت معنایی بعضی واژه‌های هم‌آوا /157

تفاوت معنایی چند واژه‌ با تلفظ نزدیک به هم /158

تغییر املایی چند کلمه و اصطلاح/159

نمونه‌هایی دیگر از الگوهای غیرمعیار زبانی و جایگزین معیار آن در نوشته‌های اداری /160

پرسش‌های تشریحی فصل سوم /164

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل سوم /167

فصل چهارم

ـ پردازش متن و مرزبندی کلمه‌ها

ـ نگاهی به شلخته‌نویسی‌های رایج

پردازش رایانه‌ای متن در نگارش‌های اداری /177

از کلمه تا بند یا پاراگراف /177

پاراگراف‌بندی /178

پاراگراف‌بندی چیست و چه فوایدی دارد؟ /178

ترازبندی متن /179

انتخاب قلم (فونت) و فاصلۀ سطرها /182

برخی قابلیت‌های واژه‌پرداز وُرد (Word) و کلیدهای ضروری آن /183

نشانه‌های کاربردی در واژه‌پرداز وُرد (Word)/ 183

جست‌وجو و جایگزینی پیشرفته در وُرد: /Ctrl + H 185

مرزبندی یا استقلال کلمه‌ها /186

فاصله‌ و نیم‌فاصله /186

الف) فاصلۀ برون‌کلمه‌ای /186

ب) فاصلۀ درون‌کلمه‌ای /188

نیم‌فاصله /188

چگونه نیم‌فاصله را درج کنیم؟/ 189

درج نیم‌فاصله در گوشیهای تلفن همراه /189

نازیبایی ظاهری در استفاده‌نکردن از نیم‌فاصله در جمله‌ها /190

نمونه‌هایی از کلمه‌های دوبخشی یا چندبخشی رایج در نوشته‌های اداری /191

نگاهی به تغییرات طبیعی زبان و تفاوت آن با شلخته‌نویسی‌های رایج /192

تغییرات طبیعی در دو گونۀ گفتاری و نوشتاری زبان /192

1) فرایندهای واجی /192

2) گونۀ گفتاری زبان/193

چگونگی تغییرِ شکل نوشتاری به شکل گفتاری بعضی از كلمه‌ها /194

استفادۀ نادرست از «ـه/ ه» به‌جای کسرۀ اضافه /196

اختصارسازی (سرنام و سرواژه) /197

سه گفتار کوتاه دربارۀ تأثیر شلخته‌نویسی و بدنویسی بر نوشته‌های رسمی و اداری/ 198

نمونه‌هایی از خطاهای نگارشی رایج در شبکه‌های اجتماعیِ مجازی/ 199

پرسش‌های تشریحی و تمرین فصل چهارم /201

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل چهارم /202

فصل پنجم

ـ نشانه‌‌های نگارشی

ـ عددنویسی

نشانههای نگارشی /207

کاربرد نشانههای نگارشی /209

1) نقطه (.) /209

2) ویرگول یا درنگ‌نما (،)./210

3) نقطهویرگول (؛) /213

4) دونقطۀ بیانی (:)/ 215

5) پرسشی (؟)/ 217

6) عاطفی (!)/ 218

7) سه‌نقطه یا کاهش‌نما (...) /219

8) چندنقطه (...........................) /220

9) ممیّز یا خط مورّب (/) /220

10) یک خط فاصله (-) و دو خط فاصله (ـ ـ) /221

نشانه‌های دوتایی (گیومه، پرانتز، قلاب و آکولاد) /223

11) گیومه « » /223

12) پرانتز ( ) /225

13) قلاب [ ] /226

14) آکولاد { } /228

15) ستاره (*)/ 228

16) تکرار (ایضاً)/228

عددنویسی در نوشته‌های اداری/ 229

نمایی از نوشتن عددها با ارقام و حروف/ 231

سالنگاری /231

تقسیم‌بندی عددها به بخش و زیربخش /232

واحدهای شمارش /233

پرسش‌های تشریحی فصل پنجم /234

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل پنجم/ 235

فصل ششم

ـ کلمه‌ها، ترکیب‌ها و اصطلاحات اداری

ـ برگزیدۀ دستور خط فارسى

الگوهای پیشنهادی برای جایگزینی در نگارش‌های اداری 239

الف) الگوهای پیشنهادی در متن/ 239

ویرایش چند متن نامۀ اداری /243

ب) واژه‌نامک /244

برگزیدۀ دستور خط فرهنگستان زبان و ادب فارسی/247

1) قواعد کلى /247

2) املاى بعضى از واژه‌ها و پیشوندها و پسوندها/ 248

3) مجموعۀ ام، اى، است... /251

4) ضمایر ملکى و مفعولى /252

5) یاى نکره و مصدرى و نسبى /253

6) کسرۀ اضافه /253

7) نشانۀ همزه /254

8) واژه‌ها و ترکیبات و عبارات مأخوذ از عربى /258

9) تنوین، تشدید، حرکت‌گذارى و هجاى میانى «ـ وو ـ»/ 258

10) ترکیبات /259

11) واژه‌هایى با چند صورت املایى/ 262

پرسش‌های تشریحی فصل ششم/ 267

پرسش‌های چهارگزینه‌ای فصل ششم /268

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی هر فصل

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل اول /273

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل دوم /274

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل سوم /275

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل چهارم /278

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل پنجم /279

پاسخ‌های پیشنهادی به پرسش‌های تشریحی فصل ششم /280

پاسخ نامة خام برای پرسش‌های چهارگزینه‌ای./281

پاسخ‌نامة پرسش‌های چهارگزینه‌ای /282

منابع و کتاب‌نامه /283

منابع اینترنتی /286