کتاب حاضر بر اساس احساس نیاز به یک منبع نسبتاً جامع و کاربردی برای کارشناسان آزمایشگاه و دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی (خصوصاً تحصیلات تکمیلی)، جهت اندازه‌گیری پارامترهای مختلف عمومی و مهم آب، پساب، خاک و کود، از جهت آلودگی‌های محیط زیستی و مناسب بودن جهت کشاورزی، تألیف شده است. امید است، این کتاب که حاصل فعالیت علمی و عملی اینجانب به مدت هشت سال تحت عنوان مدرس و مسئول آزمایشگاه آلودگی محیط زیست و کنترل کیفیت در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان و سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان می باشد، بتواند نیاز دانشجویان و آزمایشگاه های فعال در این زمینه را به صورت کاربردی برطرف نماید. برخود لازم میدانم که از همسرعزیزم، سرکارخانم الهه حیدری سورشجانی (دکتری شیمی تجزیه دانشگاه صنعتی اصفهان) که زحمت ویراستاری ادبی و علمی این کتاب را بر عهده داشته اند تشکر نمایم. از جناب آقایان پروفسور محمد سراجی و پرفسور بهزاد رضایی که زحمت داوری این کتاب را برعهده گرفتند و نقش بسزایی در هرچه بهتر شدن مطالب بیان شده در این کتاب داشتند، قدردانی نمایم. همچنین از زحمات بی‌شائبه مسئولین سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان تشکر فراوان می‌نمایم، چراکه اگر مساعدت ها و مدیریت مناسب این بزرگواران نبود، چاپ این کتاب میسر نمیشد. 

فصل 1: پارامترهای آب و پساب

نمونه‌برداری آب و پساب

منابع

فصل 2: اسیدیته آب و پساب

کلیات

روشهاي تعيين pH آب

مراحل استفاده از pH متر و تعیین pH نمونه

منابع

فصل 3: هدایت الکتریکی آب و پساب

کلیات

رابطه هدایت و کل جامدات محلول (TDS)

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

منابع

فصل 4: جامدات در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

الف- جامدات کل (TS)

محاسبات

ب – کل جامدات محلول (TDS)

محاسبات

ج- کل جامدات معلق (TSS)

محاسبات

منابع

فصل 5: سختي آب و پساب

کلیات

وسايل و مواد شيميايي مورد نياز

نحوه انجام آزمايش

محاسبات

منابع

فصل 6: اکسیژن خواهی شیمیایی در آب و پساب

کلیات

وسايل و مواد شیمیایی مورد نياز

الف) نحوه انجام آزمایش به روش تقطیر باز و محاسبات

ب) نحوه انجام آزمایش به روش تقطیر بسته و محاسبات

منابع

فصل 7: اکسیژن محلول در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 8: اکسیژن خواهی زیستی در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 9: آمونیوم در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 10: کلرید در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نياز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

نمونه های پیچیده

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 11: نیترات در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نياز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 12: نیتریت در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 13: فسفات در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 14: سولفات در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نياز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

تصحيح براي رنگ وکدورت نمونه

اندازه گیری سولفات به روش وزن سنجی

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 15: قليائيت در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 16: روغن در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

الف) نحوه انجام آزمایشات به روش وزن سنجی

محاسبات

ب) نحوه انجام آزمایشات روش طیف سنجی مادون قرمز

محاسبات

منابع

فصل 17: سیانید در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 18: ترکیبات فنلی در آب و پساب

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 19: کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی به روش تخمیر چند لوله‌ای

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 20: پارامترهای خاک و کود

نمونه برداری خاک و کود

منابع

فصل 21: چگالی خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 22: درصد رطوبت و خاکستر خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

درصد رطوبت

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

درصد خاکستر

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 23: اسیدیته خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش (pH خاک)

pH نمونه خاک

pH نمونه کود

منابع

فصل 24: هدایت الکتریکی خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش در خاک

هدایت گل در اشباع

قرائت هدایت الکتریکی نمونه

نحوه انجام آزمایش در کود

منابع

فصل 25: عصارهگیری با آب جهت اندازه‌گیری کاتیون‌ها و آنیون‌های محلول

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه عصاره گیری

فصل 26: کلسیم و منیزیم در خاک و کود

کلیات

وسايل و مواد شيميايي مورد نياز

نحوه انجام آزمايش

محاسبات

منابع

فصل 27: سدیم و پتاسیم در خاک و کود 

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش پتاسیم

محاسبات

نحوه انجام آزمایش سدیم

محاسبات

منابع

فصل 28: نسبت سدیم قابل جذب در خاک و کود

کلیات

محاسبات

منابع

فصل 29: کربنات و بی‌کربنات در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 30: کلرید در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 31: ازت کل در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی لازم

نحوه انجام آزمایش

منابع

فصل 32: آمونیوم در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 33: نیتریت در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 34: نیترات در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 35: آهک در خاک

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 36: فسفر قابل جذب در خاک و کود

کلیات

مواد و وسایل مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 37: فسفر کل در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

منابع

فصل 38: کل کربن آلی در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 39: شاخص جوانه‌زنی و وجود بذر علفهای هرز درکود

کلیات

وسایل  و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 40: ظرفیت تبادل کاتیونی  در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 41: بافت خاک، درصد ذرات خاک

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 42: کلیفرم کل و مدفوعی در خاک و کود

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

منابع

فصل 43: انواع روش‌های هضم نمونه

کلیات

1- معرفهای آبی

2- فلاکسها

3-خاکستر سازی

فصل 44: هضم نمونه جهت اندازهگیری فلزات سنگین به غیر از جیوه و آرسنیک 

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش به روش تر

محاسبات

فصل 45: هضم نمونه جهت اندازهگیری جیوه و ارسنیک با روش بخار سرد

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 46: نحوه اندازه‌گیری فلزات سنگین قابل جذب در خاک

کلیات

وسایل و مواد شیمیایی مورد نیاز

نحوه انجام آزمایش

محاسبات

منابع

فصل 47: سنجش میزان دقت و صحت نتایج آزمایشات گزارش شده با استفاده از نتایج گزارش شده توسط آزمایشگاه

کلیات

رابطه بین پارامترهای آب گزارش شده

رابطه بین پارامترهای آب و نمونه جامد گزارش شده

فصل 48: نحوه بدست آوردن غلظت گونه مورد نظر در بافت‌های پیچیده

کلیات

محاسبات

منابع

فصل 49: نحوه محاسبه صحت و دقت آزمایشات گزارش شده‌ی آزمونگر توسط مدیر فنی آزمایشگاه

الف) نحوه حذف دادههای مشکوک توسط آزمونگر

ب) تعیین صحت نتایج آزمونگر

ج)تعیین دقت نتایج آزمونگر

د) تعیین صحت نتایج آزمونگر در مورد یک نمونه مجهول

منابع

پیوست 1

تعریف و محاسبه واحد های شیمیایی مورد نیاز

جدول تست Q

جدول آزمون t

منابع

پیوست 2: معرفی سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان

بیانیه مأموریت سمپا

بیانیه چشم انداز سمپا

بیانیه ارزش سمپا

اهداف کلان سمپا

اهداف خرد سمپا

استراتژی سمپا

شاخص‌های ارزیابی عملکرد سمپا

عوامل موفقیت و مزیتهای نسبی سمپا

چالش‌های سمپا

برنامه های بهبود سمپا

برخی از فعالیت های سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان