چگونه تلفن‌همراه خود را کنار بگذاریم و به عادت کتابخوانی بازگردیم؟

سارا فیلیپس

ترجمه علی اصغر درلیک

منبع: گاردین

سِر جاناتان بیت، استادتمام ادبیات انگلیسی دانشگاه آکسفورد، در هفته گذشته با مشاهده ناتوانی دانشجویانش در استمرار نسبت به فهرست کتاب‌های مطالعاتی خود، نسبت به «کاهش بازه زمانی توجه» ابراز نگرانی کرد. او در گفتگو با یک برنامه رادیویی گفت: «امروزه بسیاری از دانشجویان به جای خواندن سه رمان در هفته، در تلاش هستند که بتوانند یک رمان را در سه هفته بخوانند!»

مسئله فقدان تمرکز صرفاً به نسل جوان معطوف نمی‌شود. در ماه جولای، موسسه خیریه‌ای در بریتانیا به نام «آژانس کتابخوانی» طی تحقیقی دریافت که صرفا نیمی از بزرگسالان بریتانیایی به صورت مستمر و با لذت مطالعه می‌کنند. حال، چگونه می‌توانیم تلفن‌های هوشمند خود را کنار گذاشته و دوباره به مطالعه کتاب بازگردیم؟

1.     گوشی خود را در دورترین حالت ممکن نسبت به خود قرار دهید.

تانیا گودین، نویسنده کتاب «مغز من بیش از حد صفحات باز دارد»، اظهار می‌دارد: «اگر قصد مطالعه کتابی را دارید، تلفن خود را جای دیگری بگذارید». این سخن بدین معنی است که تلفن‌همراه جلوی چشم و در همان اتاقی نباشد که مطالعه می‌کنید. گودین به تحقیقی در مورد توانایی حل مسئله و آی کیو ما هنگامی که تلفن‌همراه را نزدیک خودمان قرار می‌دهیم، اشاره می‌کند و می‌گوید: این تحقیق نشان می‌دهد که ما صرفاً تمرکز کامل برای مطالعه را به دست می‌آوریم که تلفن‌همراهمان را در اتاق دیگری قرار داده باشیم.

کال نیوپورت، متخصص حوزه بهره‌وری، با این ضرب المثل همدلی دارد که «از دل برود، هرآنکه از دیده برفت». او توصیه می‌کند که تلفن‌همراه خود را هنگامی که در خانه هستید، در یک جای همیشگی قرار دهید. اگر به دنبال چیزی در گوشی خود هستید یا می‌خواهید پیام‌های خود را چک کنید، به اتاقی بروید که تلفن در آن قرار دارد. اگر تلفن‌همراه در حین مطالعه کنارتان نباشد، هنگامی که احساس خستگی می‌کنید، به راحتی سراغ گوشی نمی‌روید.

2.     کتاب‌های کاغذی بخوانید و در آن‌ها یادداشت بنویسید.

دامیان بار، مؤسس و صاحب «باشگاه کتابخوانی اسکاتلند بزرگ»، سعی می‌کند تا همیشه یک کتاب چاپی با خود به همراه داشته باشد: «اگرچیزی همراه من نباشد، نمی‌توانم آن را بخوانم. کتاب‌های الکترونیکی همیشه در رقابت با شبکه‌های اجتماعی حاضر در گوشی هوشمند من شکست می‌خورند و به همین دلیل، من نیاز به همراه داشتن کتاب کاغذی را احساس می‌کنم.» او با بهره‌گیری از برنامه‌های مسدودکننده استفاده خود از شبکه‌های اجتماعی را محدود می‌سازد: «من بدین طریق می‌توانم شبکه‌های اجتماعی را نادیده بگیرم و این کار دست‌کم موجب می‌شود که بدانم چقدر برای حضور در این شبکه‌ها وقت صرف می‌کنم».

لارا فیلگ، نویسنده و استاد ادبیات انگلیسی کینگز کالج لندن، می‌گوید که در تلاش است تا دانشجویان خود را بر مدار کتابخوانی قرار دهد: «از دانشجویانم درخواست کردم که به جای کتاب‌های آنلاین، نسخه کاغذی کتاب‌ها را خریداری کنند. همچنین، از آن‌ها خواستم تا نکات لازم را به صورت دستی درون کتاب یادداشت کنند؛ حتی گاهی از آن‌ها می‌خواهم که کتاب‌هایشان را با خود بیاورند و یادداشت‌های درون آن‌ها را به من نشان دهند.»

او تأکید می‌کند که «بخشی از لذت مطالعه حاصل همین کتاب‌های کاغذی‌ست. من عاشق خرید کتاب، بوییدن و تورق آن هستم. این امر می‌تواند بیش از صفحه نمایش گوشی به ترشح دوپامین در بدن شما کمک کند.»

3.     ذهن خود را بازیابی کنید

دیزی بوکانان مجری پادکست «شما کتاب هستید» و نویسنده کتاب «با خوشحالی بخوانید؛ چگونه از کتابها برای کاهش اضطراب خود استفاده کنیم» است. او بر این باور است که کتاب‌خوانی به‌سان دوی ماراتن است نه دوی سرعت. همانند هرگونه عملی، کتاب‌خواندن نیز از همان دوران کودکی به صورت فطری در درون ما نهادینه شده است؛ اما امروزه پریشان‌خاطری و سردرگمی و قیل‌وقال‌های بیش از حد زندگی آن را کمرنگ کرده است. کتاب‌خواندن را با حداقل زمانی که در اختیار دارید، آغاز کنید و کتابخوان‌بودن را بازیابی کنید. گودین پیشنهاد می‌دهد که یک تارگت ده صفحه‌ای برای مطالعه بازه زمانی مشخصی درنظر بگیرید.

4.     زمان و مکانی دلپسند برای مطالعه تعیین کنید.

دیزی بوکانان معتقد است که این زمان برای او اول صبح است. هنگامی که از خواب برمی‌خیزم، آتش افکار و اضطراب‌ها در ذهن من شعله‌ور می‌شود. در آن لحظه، اگر به جای دردست‌گرفتن تلفنم، به مطالعه بپردازم، کتاب اطلاعاتی را که می‌خواهم به منتقل می‌کند، اضطرابم کاهش می‌یابد و ذهن من چیزی می‌یابد تا بتواند بر آن تمرکز کند.

5.     مطالعه را یک فرایند حوصله‌سربر ندانید.

به باور بوکانان، اهمیت کتابها در این است که خود فی‌نفسه هدف هستند و نه نقطه عزیمت: «شما کتاب‌ها را باید با لذت و خرسندی بخوانید تا بتوانند شما را به چالش‌ بکشند.» او برای اینکه تمرکز خود بر مطالعه را دوباره بازیابد، مانند جودی بلوم، به کتاب‌هایی بازگشت که در کودکی از مطالعه آن‌ها لذت می‌برد و عشق و علاقه او به ادبیات را احیا می‌کردند. او معتقد است که «ما کتاب را برای فضیلت یا ارزشمندی آن مطالعه نمی‌کنیم.»

گودین معتقد است که عضوشدن در یک باشگاه کتابخوانی می‌تواند مشوقی باشد تا آن کتاب را تا انتها مطالعه کنید. او پیشنهاد می‌کند که کتابخانه‌ها می‌توانند مشوق ما برای بازیابی دوباره عادت کتابخوانی ما باشند.

6.     از کتاب‌های صوتی (و برنامه‌های تلویزیونی خوب) غفلت نکنید.

به باور گودین، اگر مدتی است که مطالعه را کنار گذاشته‌اید، گوش فرادادن به یک کتاب صوتی می‌تواند راهکار خوبی جهت بازگشت به عادت کتابخوانی باشد؛ به‌ویژه اگر قابلیت انجام چندکار به صورت همزمان دارید و می‌توانید در حین رفت‌وآمد یا قدم‌زدن آن را گوش کنید. گودین می‌افزاید که در هنگام گوش‌کردن به کتاب صوتی حتماً نوتیفیکشن‌های گوشی خود را خاموش کنید.

دامیان بار اظهار می‌دارد که اگر نتوانسته‌اید تعداد زیادی کتاب در طی یکسال بخوانید، خودتان را سرزنش نکنید: «نسبت به آنچه که می‌خوانید احساس خوبی داشته باشید و نسبت به آنچه که نمی‌خوانید نیز احساس ناخوشایندی نداشته باشید. 

منبع:

The Guardian

How to put your phone down and get back into habit of reading books

Sarah Phillips

Fri 11 Oct 2024