تجارب حاصله و مطالعات انجام شده در ده ههای اخیر به خوبی نشان داده است الگوهای نابسامان توسعه که بدون در نظر
گرفتن شرایط زمانی و مکانی و معمولا به صورت کلیش های و با اعمال مدیریت با رویکردی از بالا به پایین و بدون در نظر
گرفتن شرایط اجتماعی - اقتصادی جوامع انسانی، تصمی مگیری و اجرا م یشوند به دلیل نادیده گرفتن نقش مردم و جوامع محلی
در تصمی مگیر یها معمولا با مشکلات زیادی مواجه م یشوند که هم از نظر اقتصادی پرهزین هاند و هم از نظر اجتماعی ناپایدار
و غالبا حتی به هد فهای از پیش تعیین شده نیز نم یرسند.
الگوهای توسعه اقتصادی- اجتماعی جامعه محور، ضمن توانمندسازی مردم، زمین ههای مشارکت فعال آنان را در برنام ههای
توسعه فراهم م یکنند. مسئولی تپذیری اجتماعی آحاد مردم و مشارکت سازما نهای مردم نهاد، شاکله اصلی این رویکرد است.
به نحوی که گرو ههای سازما نیافته و صاحب مهار تهای لازم مردمی، دارای ظرفیت نوآوری، پاسخگویی سریع به نیازهای
محلی و ارائه خدمات مناسب بوده و این ویژگ یها، مزیت نسبی آنها در پیشبرد توسعه در سطح محلی ب هشمار م یآید.
در راستای بهبود و ارتقای توانمندسازی اقتصادی، كارآفرينی و توسعه اجتماعی مناطق محروم كشور و بر اساس مطالعات
انجام شده «آیی ننامه فق رزدایی و توا نافزایی برکت » )آفتاب( از طریق مشارکت جوامع محلی، توسط کمیته تحقیق و توسعه
بنیاد برکت در ۴ فصل، 23 ماده و ۸ تبصره تنظیم و آیی ننامه در یکصد و هشتاد و دومین جلسه هیا ت مدیره بنیاد برکت در تاریخ
۲۹/ ۶/ ۱۳۹۴ تصویب گردید.

پیشگفتار ........................................................................................................................................................................................................ 1
مقدمه ............................................................................................................................................................................................................ 5
بخش اول: مبانی نظری
فصل اول: فقرزدایی و توسعه پایدار ......................................................................... .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. 8
فصل دوم: توانمندسازی و فقرزدایی ............................................................................................................................................................ 13
فصل سوم: جم عبندی مراحل توانمندسازی به عنوان رکن اصلی فقرزدایی ...................................................................... 20
بخش دوم: آیی ننامه «آفتاب »
فصل اول: کلیات و اهداف ............................................................................................ .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. 6 2
فصل دوم: اصول و راهبر دهای حاکم .......................................................................................................................................................... 28
فصل سوم: مراحل اجرا ................................................................................................................................................................................... 29
فصل چهارم: توسعه طرح و همکاری با سایر سازما نها ........................................................................................................................ 36
بخش سوم: پیوس تها
پیوست 1: انتخاب محل و شناسایی ظرفی تهای توسعه .............................................................................................................................. 38
پیوست 2: امکان سنجی فعالی تهای اقتصادی پیشنهادی ........................................................................................................................ 41
پیوست 3: بررسی اجتماعی روستا .................................................................................................................................................................. 48
پیوست 4: تدوین برنامه ساماندهی و اجرای پروژ هها ................................................................................................................................. 58
پیوست 5: تشکیل نهاد مجری ..................................................................................................................................................................... 59
پیوست 6: آموزش نهاد مجری محلی و تحویل طرح به ذ ینفعان .............................................................................................................. 61
پیوست 7: نظام پایش و ارزشیابی ............................................................................................................................................................... 62
پیوست 8: آیی ننامه خروج بنیاد برکت از طرح و پروژه ............................................................................................................................... 69
بخش چهارم: ساختار الگوسازی
ساختار الگوسازی اجرای آیی ننامه فقرزدایی و توا نافزایی برکت ............................................................................................................ 72
منابع ........................................................................................................................................................................................................... 80