فرآورده های بیولوژیک به محصولاتی از جمله واکسن ها، خون و فرآورده های خونی، آلرژن ها، سلول درمانی و ژن درمانی، مهندسی بافت و پروتئین های نو ترکیب گفته می شود که با استفاده از فرایندهای بیولوژیک تهیه شده و به منظور درمان و یا پیشگیری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند.

با گسترش دانش بشر در زمینه علوم پایه و علوم دارویی و مشخص شدن اثر گذاری و سازگاری بهتر داروهای با منشا بیولوژیک نسبت به داروهای شیمیایی، دامنه نفوذ این دانش در ساخت فرآورده های مرتبط به سلامت بشر گسترش زیادی نموده بطوریکه در سال ۲۰۱۲ داروهای بیولوژیک ۱۳ درصد از کل داروهای تولیدی در جهان را به خود اختصاص داده است و پیش بینی می شود که این میزان در سال ۲۰۱۴ به پنجاه درصد افزایش یابد.

در این میان واکسن ها به دلیل اهمیت در پیشگری از بیماری ها و سابقه طولانی مصرف، جزء مهمترین داروهای بیولوژیکی محسوب می شوند. تولید واکسن یکی از بزرگترین پیشرفت های بشر برای مبارزه با بیماری ها بوده است.

در این کتاب علاوه بر تشریح اصول تئوری طراحی، ساخت و کنترل کیفی واکسن ها، سعی شده با مثال هایی به بیان فرایندهای عملی تولید و کنترل کیفی آنها نیز توجه شود. در این رهیافت از آخرین منابع معتبر جهانی و تجارب شخصی مؤلفین بهره گرفته شده است.

فصل اول: تاریخچه واکسن

مقدمه/ ۱۳

تاریخچه/ ۱۴

نتیجه گیری/ ۲۴

فصل دوم: ایمنی شناسی واکسن ها

مقدمه/ ۲۵

آنتی ژن و آنتی بادی/ ۲۸

طراحی واکسن با توجه به پاسخ ایمنی/ ۳۴

فصل سوم: توسعه و تولید واکسن ها

مقدمه/ ۳۷

مطالعات بالینی/ ۴۱

بررسی و شناسایی خصوصیات واکسن ها/ ۵۹

توسعه واکسن و چالش های پیش رو/ ۶۲

فصل چهارم: تولید و کنترل کیفی واکسن های کلاسیک

واکسن های ویروسی/ ۶۵

تولید واکسن های ویروسی/ ۸۸

واکسن خوراکی فلج اطفال/ ۹۱

فصل پنجم: واکسن های نسل جدید

مقدمه/ ۱۹۷

ساخت واکسن به روش مهندسی معکوس/ ۲۰۰

فناوری های نوین واکسن سازی/ ۲۰۳

فصل ششم: فرمولاسیون و سیستم های دارو رسانی واکسن ها

مقدمه/ ۲۲۷

امولسیون/ ۲۳۳

روش های نوین تجویز واکسن/ ۲۳۸

فصل هفتم: واکسن های DNA

مقدمه/ ۲۴۱

ارائه آنتی ژن و بر انگیختن پاسخ ایمنی/ ۲۴۷

جنبه های آسیب شناسی برای سیستم ایمنی/ ۲۵۷

بحث و نتیجه گیری/ ۲۶۴

فصل هشتم: واکسن های تولید شده در گیاه

مقدمه/ ۲۶۷

وارد کردن ژن به درون سلول گیاه/ ۲۶۹

مثال هایی از تولید واکسن ها در گیاهان/ ۲۷۱

ضمائم/ ۲۷۳