افزایش سریع جمعیت و مهاجرت های داخلی به سوی قطب های اقتصادی کشور به ویژه پایتخت، نه تنها بر ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار بوده است بلکه ساختار کالبدی شهرها را نیز دگرگون کرده است که پیدایش شهرهای جدید یکی از برآیندهای آن است.

به همین دلیل و به دلیل بررسی بیشتر در این زمینه در این کتاب سعی شده در جهت تحقق یا عدم تحقق اهداف شهرهای جدید در ایران، تحلیل هایی با استفاده از تکنیک های خاص به کار رود. این کتاب در پی بیان مفهوم سیاست های اجرایی در زمینه تمرکز زدایی از مادرشهرها به سوی شهرهای جدید است. از همین رو می توان این کتاب را به عنوان یک کتاب آموزشی ارائه نمود و با توجه به این که در دهه ی گذشته کمتر به مسائل شهرهای جدید توجه شده و نیز این دست کتاب ها بسیار اندکند می توان منبع مفیدی در این زمینه داشت.

یکی دیگر از اهداف این کتاب، بیان احداث شهرهای جدید است که از قبل دارای پتانسیل های مناسب جمعیت پذیر در آینده است. در صورتی که در گذشته سرزمین بکری انتخاب می شده است. سپس طراحی آن بدون توجه به تمایل و نیاز ساکنان در آینده صورت می پذیرفت.

این مجموعه با استفاده از جمع آوری منابع و مطالعات تجاری کشورهای مختلف تدوین گردیده و مؤلف در آن کوشیده است، ضرورت احداث و مکان یابی شهرهای جدید را همسو با سیاست های جامع، ملی و ناحیه ای آنها به خوانندگان دانشگاهی معرفی نماید.

پیشگفتار/ 7

فصل اول: تعاریف و مفاهیم شهر/ 9

مفهوم شهر/ 10

عناصر شهری/ 13

اندام شناسی شهرها/ 15

فصل دوم: گونه شناسی شهرهای جدید/ 21

چگونگی پیدایش شهرها/ 21

اهداف شهرهای جدید/ 26

پیدایش و تکوین شهرهای جدید/ 27

فصل سوم: تجارب جهانی شهرهای جدید/ 33

تجارب جهانی شهرهای جدید/ 33

فصل چهارم: توسعه شهری و شهرهای جدید در ایران/ 45

سیاست های جدید/ 45

سابقه ایجاد شهرهای جدید در ایران/ 49

الگوهای شهرهای جدید در ایران/ 53

سلسله مراتب شهری ایران/ 59

شبکه شهری ایران/ 61

فصل پنجم: پیدایش نخست شهرها در ایران/ 63

مفهوم و نظریه های نخست شهری/ 63

بررسی نخست شهری در ایران/ 68

تعادل در نظام شهری/ 81

فصل ششم: شهر جدید هشتگرد/ 87

بررسی جمعیت در مجموعه شهری تهران/ 88

وجود شهرهای جدید در کلان شهر تهران/ 93

عناصر اصلی سیمای شهر جدید هشتگرد/ 97

پیشینه تاریخی شهر جدید هشتگرد/ 101

تحلیل اهداف جمعیتی/ 137

پیوست ها/ 145

منابع و ماخذ/ 149