مکتب اسلام، مبتنی بر (کلام الهی و سنت معصومین (علیهم السلام) با دو بال حکمت نظری و حکمت عملی خود، هم اصول فرا زمانی و فرامکانی (راهبردهای-مفهومی) و هم (راهکارهای عملی) برای خلق آثار شایسته انسان ارائه نموده است. با واکاوی آموزه ‏های اسلامی، نکات مهمی راجع به برخی از فضاهای زیست انسان قابل استنباط است که مسکن در این خصوص دارای جایگاهی ویژه می‏باشد؛ به نحوی که متون دست اول دینی (شامل آیات و روایات) اشارات متعددی (اعم از اشارات مکنون یا صریح) به این کاربری و ریزفضاهای مختلف آن نموده اند. طیف وسیعی از پژوهش‏ ها به صورت توصیفی-تحلیلی در مسیر بررسی تأثیر آموزه ‏های اسلامی بر معماری مسکن انجام گرفته است. ولی نمود عملی نتایج آن در معماری مسکن به ندرت مشاهده می ‏شود. از بررسی دیدگاه ‏های معماری برداشت شده در پژوهش‏ های مرتبط و منتخب، مشاهده شد که مواردی چون «موضوعیت نداشتن استفاده از منابع دینی» و عدم سنخیت «ارتباط موضوعی بین گزاره ‏ی استفاده شده و دیدگاه برداشت شده» سبب استنتاج ‏های متفاوت شده است. فقدان راهبردها و راهکارهای عملی طراحی برگرفته از آموزهای اسلامی، برای طراحی مسکن و روابط میان ریزفضاهای آن سبب شده است مؤلفه‏ های طراحی از منظر اندیشه اسلامی، تحت الشعاع قرار گرفته و راهبردهایی که چندان سنخیتی با آموزهای اسلامی ندارند، رخ دهد. این پژوهش در صدد است تا با استناد به متون دست اول دینی، از بخشی از ظرفیت آموزه‏ های اسلام برای استنباط راهبردها و راهکارهای اسلامی برای طراحی مسکن  مطلوب بهره ببرد. لذا مسأله ایی که شاکله اصلی این پژوهش را تشکیل می ‏دهد چیستی راهبردها و راهکارهای عملی برای طراحی مسکن مطلوب براساس آموزه‏ های اسلامی است.

کلیات/17

مسکن مسلمانان (تجلی باورها و اصول در رفتارها و روابط)/31

مسکنی برای مسلمانان (تجلی اصول و ارزش‌ها در کالبد مسکن)/83

مسکنی برای مسلمانی (تجلی شیوه زیست در کالبد مسکن)/199

مسکن اصیل اسلامی (تبیین راهبردها و راهکارهای مطلوب معماری مسکن اسلامی)/389

منابع/423