فهرست مطالب ۷

پیش‌گفتار ۱۱

درآمد ۱۳

فصل اوّل/ مفاهیم، اصطلاحات و ضرورت دین و دینداری ۱۵

كدام دین؟ ۱۵

دینداری چیست؟ ۱۶

ضرورت دین و دینداری ۱۷

معنای دین‌گرایی و دین‌گریزی ۲۲

علت، دلیل و تفاوت آن‌ها ۲۲

مراتب و سطوح دینداری ۲۳

فصل دوّم/ دینداری و شاخصه‌های آن ۲۹

كلیات ۲۹

شاخصه‌های دینداری ۳۰

شاخصه‌های حوزه عقاید ۳۰

شاخصه‌های حوزه احکام ۳۹

شاخصه‌های حوزه اخلاق ۴۶

شعائر اسلامی یکی دیگر از شاخصه‌های دینداری ۵۱

چند نکته در باب شاخصه‌ها ۵۲

طرح یک ایراد در باب شاخصه‌های دینداری و پاسخ آن ۵۴

فصل سوّم/ دین‌گریزی، علل و عوامل آن ۵۹

كلیات ۵۹

زمینه‌های اخلاق فردی ۶۰

شرایط و فضای نامساعد اجتماعی و فرهنگی ۶۶

معیشت ۷۰

خانواده ۷۴

برتری جویی (خود بزرگ‌بینی) ۷۹

سخت و نازیبا جلوه دادن دین ۸۱

فقر معرفتی نسبت به مقولات دینی ۸۵

عدم تعقل ۸۸

بی‌توجهی به تکالیف شرعی و اخلاقی ۹۱

تندی و خشونت در گفتار و عمل ۹۳

خصوصی سازی دین ۹۷

غلوّ در دین ۹۹

بدعت در دین ۱۰۲

حب و بغض ۱۰۵

فقدان عدالت اجتماعی در بسترهای مختلف ۱۰۹

نقش دشمن در ایجاد دین‌گریزی ۱۱۳

انتظار نامعقول از دین ۱۱۷

عقب ماندگی مسلمین ۱۲۳

تبلیغ ناکار آمد ۱۲۷

آمیختن حق و باطل ۱۳۳

ارتجاع و تحجر ۱۳۸

نگاه گزینشی و غیرمنظومه‌وار به دین ۱۴۱

وسوسه‌های شیطان ۱۴۳

نفاق ۱۴۷

شبهات ۱۴۹

مدیریت ناکارآمد ۱۵۴

عدم توجه به دغدغه‌های نسل جوان ۱۵۷

پیروی از مراجع قدرت ۱۶۰

مسأله شّر ۱۶۲

تعمیم ناروا ۱۶۷

تصور عدم‌عقلانیّت در گزاره‌های دینی ۱۶۸

استفاده ابزاری از دین ۱۷۱

تقابل انگاری میان دین و ضروریات زندگی ۱۷۴

فساد مالی و اخلاقی در بدنه حاکمیت و دینداران ۱۷۷

اکراه و اجبار به دین و دینداری ۱۸۴

گریز طبیعی انسان از قید و بندها ۱۸۸

فصل چهارم/ دین‌گرایی، علل، عوامل و دلیل آن ۱۹۱

كلیات ۱۹۱

نیاز و کشش درونی بشر به حقیقت ۱۹۲

تبیین جامع و کامل دین با منطق قوی ۱۹۵

صراحت و صداقت دینداران ۱۹۷

امنیت، رفاه و آسایش ۱۹۹

ارائه الگوهای مناسب ۲۰۱

فصل پنجم/ پرسشنامه و نتایج حاصله ۲۰۳

منابع ۲۱۹