از بدو تعیین درس سه واحدی مدیریت گونههای مهاجم برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم و مهندسی محیطزیست از سال ۱۳۹۶ توسط وزارت علوم، کمبود یک کتاب درسی که بتواند جوابگوی نیازهای دانشجویان این درس باشد، بهوضوح احساس میشد. گرچه منبع اصلی تدریس توسط وزارت علوم کتاب Invasive Species Management تألیف Clout و Williams (۲۰۰۹) تعیین شد، اما خلأ یک منبع فارسی برای سهولت در یادگیری مفاهیم برای دانشجویان احساس میشد. به همین ترتیب، از آنجا که دانشجویان پیوسته و مصرّانه خواهان تألیف و انتشار چنین کتابی بودند، کتاب حاضر با توجه به همه نیازهای آموزشی، ظرف مدت چهار سال تلاش، جمعآوری و تدوین گردید و همکارانمان با دقتی خاص و با توجه به تخصص خود در اصلاح و ارتقای مطالب کمک شایانی نمودهاند.
مباحث اصلی این کتاب شامل ترجمه کتاب منبع فوقالذکر از سوی وزارت علوم، بخشهایی از کتاب Invasion Ecology نوشته Lockwood و همکاران (۲۰۱۳)، کتاب Invasive Species and Global Climate Change تألیف Ziska و Dukes (۲۰۱۴)، کتاب Invasive Species and Human Health گردآوری Maza و Tricarico (۲۰۱۸)، گردآوری صدها مقاله علمی و تجربیات نانوشته پژوهشگران داخلی بوده که در پنج فصل تدوین شده است. چهار فصل نخست ترجمه و گردآوری بوده و فصل آخر مربوط به گونههای غیربومی و مهاجم ایران، تألیف است.
محتوای کتاب بر اساس نیازهای آموزشی دانشجویان محیطزیست با گرایش مدیریت و حفاظت تنوعزیستی (زیستگاهها و تنوعزیستی) تدوین یافته و گرچه برای دانشجویان سایر رشتهها کامل به نظر میرسد، برای سایر علاقهمندان نیز میتواند منبع مفیدی باشد.
از آنجا که گونههای مهاجم و مدیریت آنها خود یک شاخه علمی از بومشناسی است، عنوان کتاب را «بومشناسی هجوم» برگزیدیم. چهار فصل نخست به مفاهیم و مبانی علم هجوم زیستی پرداخته و فصل پنجم به معرفی گونههای مهم مهاجم ایران با طبقهبندی از گیاهان تا پستانداران میپردازد. با توجه به گسترش روزافزون گونههای غیربومی و مهاجم، این مجموعه نمیتواند حاوی آخرین اطلاعات در زمینه گونههای مربوط به ایران باشد و مسلماً اساتید محترم در حین تدریس، دانشجویان را در جریان تازههای علمی در این زمینه قرار خواهند داد.
گونه مهاجم/9
اثرات گونه های مهاجم و شیوع بیماری های نوپدید و بازپدید/55
مدیریت گونه های مهاجم/97
تغییر اقلیم و هجوم زیستی/196
گونه های بیگانه مهاجم ایران/222
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
كشاورزي و منابع طبیعی |
محیط زیست
|