شناخت و درک تجربههای تاریخی انسان و درسهایی که میتوان از این تجربهها آموخت، همراه با ارزیابی نسبی شرایط و شناخت مهمترین ویژگیهایی که شرایط رفاه و آسایش جامعه را تعیین میکند، برای پیدا کردن مسیر آینده هر تمدنی ضرورت دارد. از دیدگاه تاریخی شکلگیری و نابودی تمدنهای بشری با اشتباهات غیرقابل جبران در مصرف بیش از حد منابع طبیعی و تحولات اقلیمی ناشی از آن همراه بوده است. هیچ مدرک و دلیلی دال بر اثر عوامل انسانی بر اقلیم و شرایط آب و هوایی قبل از قرن بیستم میلادی وجود ندارد، اما عدم توجه به حفاظت از محیط زیست و بخصوص منابع طبیعی از علل اصلی بروز مسائل و مشکلات عمده در مناطق در حال رشد بوده است (یاوری، 1385).
تدارک و آمادهسازی منابع موردنیاز برای رفاه جمعیت رو به رشد انسان با در نظر گرفتن محدودیتهای سیاره، چالشی کلیدی برای آینده بشریت است. مردم برای برآوردن نیازهای ابتدایی زندگی خود به منابع طبیعی نیاز دارند؛ ولی هم اکنون بسیاری از سیستمهای طبیعی حمایت کننده زندگی در حال تحمل فشار ناشی از مصرف هستند. جامعه انسانی به بومسازگانها برای تداوم حمایت از نیازهای اساسی زندگی مانند غذا، آب، انرژی و ... وابسته است. همزمان با رشد تقاضای انسان برای اینگونه منابع، سرمایههای طبیعی حمایت کننده از زندگی زمینی، با سرعت هر چه بیشتر تخلیه میشود (Best et al, 2008).
نگرانی در ارتباط با تمام شدن منابع پشتیبان زندگی روی کره زمین یک واقعیت است. سینکهای طبیعی کره زمین هم که عملکرد دائمی و بدون وقفه جذب پسماند طبیعت را دارند و بدین ترتیب منابع احیاکنندهی محیط به شمار میروند، در حال نابود شدن زیر بار فشار مضرات و عوارض منفی محیط زیستی هستند که افزایش و تجمع این اثرات و پیامدهای منفی، رفته رفته باعث بروز عوارض جدید و پیشبینینشدهای در ابعاد زیست- زمین- فیزیکی میشوند (یاوری، 1385). در دویست سال گذشته، رشد اقتصادی به دلیل صنعتی شدن به شدت افزایش یافته و به دنبال آن بالا رفتن استانداردهای زندگی بهویژه در کشورهای صنعتی، به بهبود چشمگیر وضعیت سلامت کمک شایانی کرده است؛ اما در همان زمان، ترکیب رشد اقتصادی و رشد جمعیت منجر به افزایش قابل توجهی در مصرف منابع طبیعی، تولید پسماندها و آلودگی محیط زیست شده است (ملحسینی، 1391).
فهرست مطالب
عنوان ---------------------------------------------- صفحه
محاسبه ردپای بومشناختی و ظرفیت زیستی-- 27
هکتار جهانی، فاکتور عملکرد و معادل-- 33
انواع کاربری زمین اصلی در محاسبات ردپای بومشناختی و ظرفیت زیستی-- 45
برآورد ردپای بومشناختی در مقیاس ملی و در مقیاس شهری-- 51
روشهای محاسبه ردپای بومشناختی-- 69
محاسبه ردپای بومشناختی در سطح ملی-- 73
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
كشاورزي و منابع طبیعی |
محیط زیست
منابع طبیعی |